Tr??? Vi???n ph?? Qu??n y cho M???
????? Ho??ng
2019-10-07T06:19:22-04:00
2019-10-07T06:19:22-04:00
http://vannghecuocsong.com/tho/tra-vien-phi-quan-y-cho-me-523.html
http://vannghecuocsong.com/uploads/news/2019_03/image-20190331185457-1.png
vannghecuocsong
http://vannghecuocsong.com/uploads/logo_8b46f348772cfc1e6c6347ee94bb1e32.png
Thứ hai - 07/10/2019 06:19
M??? ?????U
M??? m???t
???? m?????i n??m
?????t tr???ng th??m nhi???u kho???ng tr???ng
C??y rau mu???ng c??ng kh??ng th??? xanh h??n
C??y rau d???n c??ng kh??ng th??? xanh h??n!
Nh???ng ????m m??y tang m??a ??i th???t n??o n???.
H??m ????a m??? l??n c???n m??? tha ma, h??? h??ng c??? nh?? ?????u kh??c.
????? Ho??ng
TR??? VI???N PH?? QU??N Y CHO M???
Th??? lo???i : Tr?????ng ca
Kh???i vi???t 15 ??? 8 ??? 2017 ( (24 th??ng 6 nhu???n ??inh D???u)
L???I D???N
???Bu???n ??au k??u x?? l??n tr???i
Ai m???n chi ???????c m???t ng?????i tr???n gian???
M??? ?????U
M??? m???t
???? m?????i n??m
?????t tr???ng th??m nhi???u kho???ng tr???ng
C??y rau mu???ng c??ng kh??ng th??? xanh h??n
C??y rau d???n c??ng kh??ng th??? xanh h??n!
Nh???ng ????m m??y tang m??a ??i th???t n??o n???.
H??m ????a m??? l??n c???n m??? tha ma, h??? h??ng c??? nh?? ?????u kh??c.
Con t??? tr???i vi???t v??n c???a H???i Nh?? v??n Vi???t Nam m??? ??? S??n La ??i xe t??ng bo v??? nh?? ?????n l???y b??n quan t??i c???a M???, kh??ng m???t gi???t n?????c m???t nh??ng l??ng ??au nh?? c???t.
M??? bi???t kh??ng
M???y h??m sau khi m??? c???a m??? con ng???i m???t m??nh trong nh?? ??? qu??, n?????c m???t d???m d???, kh??ng th??? n??o n??i h???t n???i bu???n khi M??? qua!
?????i M??? 90 tu???i l?? d??i nh??ng c??ng l?? b??ng c??u qua c???a s???.
M??? v?? c??ng c???c kh???
Con c?? vi???t ????i b??i th?? v??? M??? , con l?? ng?????i s???ng th???a ra ????? M??? hi???n lu??n lu??n g??nh n???ng!
V???i con
M??? l?? ng?????i c???c kh???, ??au ?????n nh???t h??nh tinh n??y!
M??? ch??? c?? m??t tu???i th?? trong s??ng, vi??n m??n v?? ?????p khi ??ng ngo???i c??n s???ng.
??ng ngo???i c?? 5 ng?????i con trai
Ch??? m??? con ??t l?? g??i
??ng ngo???i c??ng chi???u h???t m???c
??i ????u c??ng cho ??i theo
??ng ngo???i g???i M??? l?? c??i ??u??i
L??n ch??n m?????i tu???i ??ng ngo???i b???ng ch??n g???n qu???t ?????t th??? m?? ??i ????u ??ng ngo???i c??ng b???!
Con kh??ng c?? con g??i
N??n hi???u t??nh th????ng v?? b??? ???y c???a ??ng ngo???i !
Th??? m?? khi th??nh gia th???t
Cu???c ?????i c???a M??? b??? d??u h??n cu???c ?????i ch??? D???u v???n l???n! (1)
Con v???n bi???t
C??c M??? tr??n tr??i ?????t n??y
c??ng v?? c??ng c???c kh???
Kh??ng ch??? ?????t Vi???t ta m?? c??? v?? tr???
N??i n??o c?? sinh linh!
????i ngh??o
Chinh chi???n li??n mi??n
Ph??? n??? tr???, th?? n???n nh??n mu??n ki???p!
*
CH????NG M???T
L??NG PH?????NG
1
L??ng t??i t??n l?? l??ng Thu???n Tr???ch t??n N??m l?? l??ng Ph?????ng, x?? M??? Th???y
Thu???c t???ng Cao V??n.
Nay l?? x?? M??? th???y, huy???n L??? Th???y, t???nh Qu???ng B??nh.
L??ng t??i v???a l??m n??ng, v???a bu??n b??n.
Sau C??ch m???ng th??nh x?? Cao V??n.
X?? bao g???m 4 x?? T??n Th???y, D????ng Th???y, Th??i Th???y, M??? Th???y b??y gi???.
Thu???c huy???n L??? Th???y t??n c?? t??? th???i t???nh Qu???ng B??nh n???m trong B??? Vi???t Th?????ng thu??? nh?? Tr???n, c??ch ????y c??ng ???? 700 n??m (2).
L??ng Ph?????ng n???m b??n b??? s??ng Ki???n Giang, x??a g???i l?? s??ng B??nh Giang, Ki???n Giang l?? m???t nh??nh c???a s??ng Nh???t L??? n???i ti???ng x??? ?? Ch??u xu???t ph??t t??? tr??n ?????i ng??n Tr?????ng S??n ch???y xu???ng!
S??ng Ki???n Giang bu???n m??a xanh trong , ??i???n h??nh cho c??c d??ng s??ng trung Trung B???, Vi???t Nam.
L??ng Ph?????ng, ph??a T??y s???ng s???ng n??i Tr?????ng S??n nh?? c??i r??ng c??a kh???ng l??? l???m ch???m n??i cao,
Ph??a ????ng l?? nh???ng n??i ?????i c??t tr???ng ch???y d??i d???c b??? bi???n c???nh nh?? sa m???c Sahara b??n ch??u Phi.
Ph??a B???c c?? c??nh ?????ng m??nh m??ng, c?? x?? Xu??n B??? n???i ti???ng trong th???i kh??ng chi???n ch???ng Ph??p, l???ng danh anh h??ng L??m ??y gi???t quan m???t Ph??p, ch???t ??u???i d?????i s??ng khi v???t l??n mi???ng anh h??ng c??n c???n ch???t c??? h???ng t??n gi???c.
Ph??a Nam l?? n??i ?????i b??t ??p cao cao nh?? n??i Ng??? B??nh c???a Hu??? che ch??? cho L??ng.
Nh???ng bu???i chi???u m??a h??, m???t tr???i soi b??ng n?????c lung linh huy???n ???o nh?? trong phim th???n tho???i Trung Qu???c hay chi???u sau h??a b??nh l???p l???i n??m 1954 ??? L??ng!
L??? Th???y c??ng v???i huy???n Qu???ng Ninh t??n c?? l?? Khang L???c; ???? l?? hai huy???n gi??u c?? c?? ti???ng t??? th???i nh?? Tr???n v??o l???p ?????t khai kh???n
???Nh???t ?????ng Nai, nh?? Hai huy???n???
C??u th??nh ng??? ???? truy???n t???ng nhi???u ?????i nh?? th???.
C??n huy???n nh??, m???i ng?????i t??? h??o n??i:
???L??? Th???y g???o tr???ng n?????c trong
Ai v??? L??? Th???y thong dong con ng?????i???
2
L??ng Ph?????ng
Thu??? giao th??ng ch??a ph??t tri???n l?? con ???????ng th???y ?????c ?????o ??i ra B???c.
Thuy???n t??? tr??n n??i Tr?????ng S??n ch??? l??m th??? s???n theo s??ng Ki???n Giang v??? s??ng Nh???t L??? ??i ra bi???n c?? th??? ?????n mu??n n???i tr??n tr??i ?????t n??y.
Nh?? Nguy???n khi h??nh ph????ng Nam c?? ?? ?????nh ???? ??? l??ng Ph?????ng.
Th???y ?????a l?? Duy Thanh c??n trai c???a nh?? b??c h???c, ??ng quan L?? Qu?? ????n th???i ch??a Tr???nh ???? sai ng?????i ?????n ??o ?????c, xem th??? n??i, th??? ?????t t??nh k?? l??u d??i cho vua ch??a.
Nh??ng L??ng Ph?????ng g???n ph??a B???c ch??a Tr???nh n??n sau ???? Nh?? Nguy???n ch???n Hu??? c??ng ?????p nh?? L??ng Ph?????ng l??m Kinh ????.
Ch??? c??n k??? ni???m t??? h??o duy nh???t l?? Ch??a Ho??ng Ph??c x??y t??? th???i nh?? Tr???n m??? c??i.
T???c g???i l?? Ch??a Quan, Ch??a Tr???m.
T??i t??? b?? th?? ???? nghe m??? ngo???i, m??? t??i ng??m nga:
???T???n tr???i chu??ng Tr???m k??u vang
Ai m?? th??? Ph???t, b???c v??ng tr???i cho???
M???t ti???ng n??i t??? h??o c???a L??ng.
C??u n??y t??i ???????c nghe th??m m??? Nga, m??? c???a ch??? Th???a ch???y v??o Nam n??m 1954 l??u l???c ??? ???? N???ng ?????c khi g???p t??i v??o ???? N???ng n??m 1976 sau gi???i ph??ng mi???n Nam n??m 1975.
M??? Ng?? c?? ch???ng b??? Vi???t Minh gi???t n??n ???? theo ch???ng m???t l??nh Ph??p ch???y v??o Nam.
Ch??? Th???a l?? con c???a M??? khi g???p t??i, bi???t t??i ch??a v??? ???? nh???t quy???t g?? con g??i ?????u cho t??i.
*
CH??A QUAN
1
Ch??a Quan, ch??a Tr???m ch??nh l?? ch??a Ho???ng Ph??c
Theo t??? ??i???n Wikipedia (B??ch khoa to??n th?? m???) Ch??a Ho???ng Ph??c (c??n c?? t??n l?? ch??a K??nh Thi??n, ch??a Quan) l?? m???t ng??i ch??a ??? th??n Thu???n Tr???ch, x?? M??? Th???y, huy???n L??? Th???y, t???nh Qu???ng B??nh. ?????n th???i ??i???m n??m 2018, ch??a ???? c?? l???ch s??? 718 n??m, l?? m???t trong nh???ng ng??i ch??a c??? nh???t mi???n Trung Vi???t Nam.
Ch??a Ho???ng Ph??c l?? m???t di t??ch Qu???c gia v?? ???? tr???i qua c??c t??n g???i kh??c nhau, kh???i ngu???n l?? am Tr?? Ki???n, ti???p ?????n l?? ch??a K??nh Thi??n v?? sau l?? ch??a Ho???ng Ph??c.
D??n l??ng Tr???m t??? h??o v??? ch???a Ho???ng h??c l???m.
Kh??ng ch??? d??n l??ng Tr???m
D??n L??? Th???y
D??n Qu???ng B??nh
D??n c??? mi???n Trung ???
C??ng t??? h??o v??? ch??a Ho???ng Ph??c l???m l???m!
B?? con, quan ch???c ?????u t??n v??nh c??? t??? Ho???ng Ph??c l?? ???V?? song ph??c ?????a ??? ?????t ??ai ph??c ?????c c?? m???t kh??ng hai???
Ph???t gi??o ???? v??o s???m v??ng ?????t Qu???ng B??nh.
Ph???t gi??o truy???n v??o n?????c ta t??? ?????u C??ng nguy??n v?? k??? t??? ???? n?? g???n li???n v???i l???ch s??? c???a d??n t???c v?? v??o Qu???ng B??nh c??ng ???? b???y t??m tr??m n??m t??? thu??? Qu???ng B??nh c??n trong b??? Vi???t Th?????ng.
N?? l?? m???t t??n gi??o b??m r??? s??u ?????m trong t??m linh ng?????i Vi???t Nam.
B???i Ph???t gi??o l?? m???t ?????o gi??o c?? t??n ch???, m???c ????ch x??y d???ng m???t cu???c ?????i thu???n m???, ch?? thi???n, b??nh ?????ng, y??n vui, c???u kh???, c???u n???n???
V??ng ?????t Qu???ng B??nh qu?? t??i c??ng c?? b??? d??y l???ch s???, v??n h??a l??u ?????i.
Ngay t??? th???i ????? ???? thu???c giai ??o???n V??n h??a H??a B??nh c??ch ????y ???? g???n m???t v???n n??m.
????y c??ng l?? n??i giao h???i gi???a nhi???u n???n v??n h??a l???n c???a ?????t n?????c, d??n t???c, ch??? y???u l?? n???n V??n h??a ????ng S??n v?? Sa Hu???nh
???????c ph??t tri???n li??n t???c, h??? th???ng ?????n h??m nay.
T??? thu??? Vua H??ng d???ng n?????c
V??ng ?????t Qu???ng B??nh ???? hi???n di???n trong c?? c???u h??nh ch??nh Nh?? n?????c V??n Lang, thu???c B??? Vi???t Th?????ng
T??? thu??? ???u tr?? t??i ???? nghe t??n ???B??? Vi???t Th?????ng???.
Qu???ng B??nh c??ng l?? v??ng ?????t ch???a ?????ng nhi???u gi?? tr??? l???ch s???, v??n h??a, v???t ch???t v?? tinh th???n r???t ?????c ????o c???a d??n t???c.
M???t trong nh???ng gi?? tr??? v??n h??a ???? ?????ng h??nh c??ng l???ch s??? Qu???ng B??nh l?? V??n h??a Ph???t gi??o!
Qu???ng B??nh qu?? t??i n???m ??? b??? tr?? bi??n vi???n
Th???i c??? ?????i, trung ?????i l?? n??i v???a tranh ch???p, n??i giao l??u c???a c??c t???p ??o??n, c??c l??nh ch??a khi chi???n, khi h??a.
Qu???ng B??nh ???? ti???p nh???n s??? lan t???a Ph???t gi??o trong m???t chu???i d??i l???ch s??? v???i nhi???u th??ng tr???m!
Ph???t gi??o tr??n ?????a b??n Qu???ng B??nh c?? c?? h???i ph??t tri???n khi m???nh ?????t Qu???ng B??nh thu???c v??? qu???c gia ?????i Vi???t
?????c bi???t th???i k??? ?????i Vi???t l???y Ph???t gi??o l??m Qu???c gi??o.
Th???i k??? nh?? L?? (1010 ??? 1225)
Th???i k??? nh?? Tr???n (1225 ??? 1400)
Theo ti???n tr??nh l???ch s???, n??m 1069, sau h??nh tr??nh m??? c??i v??? ph????ng Nam c???a L?? Th?????ng Ki???t th???i L?? Th??nh T??ng ???? thu h???i 3 ch??u B??? Ch??nh, ?????a L??, Ma Linh s??t nh???p v??o ?????i Vi???t.
Ba ch??u tr??n thu???c v??ng ?????t Qu???ng B??nh ng??y nay v?? m???t ph???n c???a Qu???ng Tr???.
Th???c hi???n ch??nh s??ch di d??n l???p ???p v??o nh???ng v??ng ?????t m???i c???a c??c tri???u L?? ??? Tr???n, nh???ng l???p ng?????i Vi???t t??? B???c ?????n ?????nh c?? tr??n v??ng ?????t n??y ???? mang c??? truy???n th???ng v??n h??a, t??n ng?????ng c???a m??nh ?????n ????m m???m , gieo h???t tr??n v??ng ?????t m???i.
Ch??? d???a tinh th???n th??n thi???t nh???t c???a h??? ch??nh l?? Ph???t gi??o.
Ng?????i Vi???t ??i ?????n ????u l???p l??ng, ????o gi???ng l???y n?????c u???ng, tr???ng c??y ??a ?????u l??ng, x??y ????nh l??ng, ch??a l??ng ????? th??? Ph???t.
????ng nh?? c??u ca dao ???? n??i:
??? ?????t vua, ch??a l??ng, phong c???nh B???t???.
V?? t??? ???? ti???ng Vi???t c??ng phong ph?? th??m:
Ch??a, chu??ng, m??, b???t, ??ng s??, b?? v??i, thi???u l??nh, t??i kh??, mi???ng nam m??, b???ng b??? dao g??m ???
T??? th???i L?? ?????n tr???i Tr???n, x??? T??n B??nh, Thu???n (Qu???ng B??nh, Qu???ng Tr???, Th???a Thi??n) c?? r???t nhi???u ch??a, chi???n.
Ch??a Ph???t ???????c d???ng tr??n mi???n ?????t m???i l?? h??nh ???nh nh???c nh??? v??? qu?? h????ng, ngu???n c???i
C??ng l?? nh??n t??? c?? t??nh t????ng ?????nggi??p cho ng?????i xa x??? l???p l??ng nhanh ch??ng h??a nh???p, k???t n???i v???i v??n h??a, t??n ng?????ng c???a ng?????i b???n x???.
Ch??a ??a ph??n x??y d???ng l?? ch?? ?????t, Ph???t V??ng.
Ch??a x??y b???ng g???, l???p tranh, th???p b??, xung quanh ?????p ph??n tr???n r??m v???i bunhf ?????t.
Ch??a Tr???m c??ng nh?? v???y.
T??? T??n B??nh, Thu???n H??a, Ph???t gi??o ti???p t???c thi??n di trong c???n cu???c m??? c??i c???a c??c tri???u ?????i v??o ph????ng Nam.
?????c bi???t v??o th??i L??, Tr???n
Th???i k??? oanh li???t, v??? vang c???a d??n t???c
Th???i k??? Ph???t gi??o tr??? th??nh Qu???c gi??o
Tinh th???n nh???p th??? ???????c th??? hi???n r???t sinh ?????ng v?? r?? n??t qua c??c nh??n v???t Ph???t gi??o ti??u bi???u:
Th???i L??:
V???n H???nh L?? Th??i T???, L?? Th??nh T??ng, L?? Th?????ng Ki???t???
Th???i Tr???n:
Tr???n Th??i T??ng, Tr???n Nh??n T??ng???
Nh???ng nh??n v???t tr??n kh??ng ch??? d??ng Ph???t gi??o ????? nh???p th??? ph?? vua, gi??p n?????c, c???u ng?????i m?? c??n x??y d???ng kh???i ??o??n k???t d??n t???c.
L?? M???nh Th??t trong to??n t???p Tr???n Nh??n T??ng vi???t:
???Hai tri???u ?????i th???i k??? n??y ???? x??y d???ng Ph???t gi??o ?????i Vi???t h??ng th???nh
G??p c??ng l???n x??y d???ng d??n t???c ?????i Vi???t h??ng c?????ng.
Ph???t gi??o trong giai ??o???n n??y ???? tr??? th??nh m???t nh??n t??? ????? th???ng nh???t d??n t??c
/khi vua L?? Th??i t??? l??n ng??i th?? s??? nghi???p th???ng nh???t d??n t???c b???ng vsawn h??a ???????c ?????y m???nh h??n bao gi??? h???t.
Ph???t gi??o ???? tr??? th??nh ch??nh s??ch c?? b???n x??y d???ng kh???i ?????i ??o??n k???t d??n t???c???
D?????i th???i Tr???n, Ph???t gi??o c?? nh???ng b?????c ph??t tri???n m???i
Ph???t gi??o h??nh th??nh nh???ng tr?????ng pphais ri??ng ??? ?????i Vi???t
V???i nh???ng gi??o l?? th???c t??? tr??n n???n t???ng c??n b???n c???a t??n gi??o ??? t??? bi, b??c ??i v?? v??? tha???.
Ph???t gi??o c??ng ???????c truy???n b?? s??u r???ng.
?????c bi???t l?? s??? xu???t gia c???a vua Tr???n Nh??n T??ng v??o n??m 1299.
Tr???n Nh??n T??ng l?? m???t ??ng vua y??u n?????c
Tr???n Nh??n T??ng l?? v??? anh h??ng d??n t???c Tr???n Nh??n T??ng ddax l??nh ?????o ?????t n?????c ti???n h??nh hai cu??c kh???ng chi???n ch???ng Nguy??n M??ng n??m 1285, 1288 th???ng l???i
Chi???n th???ng oai h??ng ???? n??ng v??? th??? ?????i Vi???t l??n t???m cao m???i vtrong khu v???c
G??p ph???n gi???i ph??ng c??c n?????c ????ng Nam ?? tho??t kh???i ??ch x??m l?????c c???a ????? qu???c Nguy??n M??ng th??? k??? th??? XIII!
Tr???n Nh??n T??ng l?? v??? vua Ph???t t??? thu???n th??nh.
Khi c??n l??m Th??i t??? v?? sau khi l??n ng??i ??ng ???????c ???????c h???c tr???c ti???p v???i Tu??? Trung Th?????ng S??.
N??m 1299, ??ng xu???t gia l??n n??i Y??n T???
Ph??p hi???u Tr??c L??m C?? S??
T??? x??ng l?? H??ng V??n ?????i ?????u ????
?????i sau t??n danh : Tr??c L??m ??i???u Ng???. (hay ??i???u Ng??? Gi??c Ho??ng)
Tr???n Nh??n T??n l?? v??? Thi???n s?? ?????c ?????o.
??ng c?? nhi???u tri???t l?? s??u s???c, kh??o k???t h???p ch??? T??m, ?????c, Tr?? c???a ?????o l??m n???n t???ng x??y ?????i
??ng ???? l???p ra Thi???n ph??i Tr??c L??m
V?? tr??? th??nh v??? t??? th??? nh???t c???a Thi???n ph??i l???n nh???t th???i Tr???n.
????y l?? h??? th???ng Thi???n ph??i ?????c tr??ng ?????u ti??n c???a ?????i Vi???t v???i ch??? tr????ng c?? tr???n l???c ?????o
V???n s???ng trong ?????i s???ng b??nh th?????ng nh??ng v???n vui v???i ?????o!
D??ng Thi???n n??y l??m c?? s??? v???ng ch???c cho Ph???t gi??o ?????i Vi???t.
Sau khi th??nh ?????o
Tr???n Nh??n T??ng ??i kh???p ?????t n?????c thuy???t ph??p truy???n gi??o l?? Ph???t gi??o
V???i m???c ????ch d??ng Tr??c L??m th???ng nh???t ?? th???c h??? to??n d??n t???c ???? ???????c th??? th??ch trong di???n tr??nh l???ch s??? v?? ?????c bi???t trong cu???c chi???n ??c li???t Nguy??n M??ng.
Tr??n Nh??n T??ng ???? v??n du thuy???t Ph???t trong nhi???u Trung t??m Ph???t gi??o c???a n?????c ta th???i b???y gi???: ch??a Ph??? Minh, S??ng Nghi??m, B??o ??n, Nghi??m??? v?? v??o t???n ph??? L??m B??nh (Qu???ng B??nh) thu???c v??ng bi??n ?????a c???c Nam c???a ?????i Vi???t
Th??nh ????ng Ng??? L???c vi???t:
??? Th??ng 10 n??m K??? H???i, ni??n hi???u H??ng Long th??? 7 (1299) Ph???t Ho??ng Tr???n Nh??n T??ng ??i th???ng l??n n??i Y??n T??? chuy??n c???u tu t???p m?????i hai h???nh ?????u ???????.
L???y hi???u H??ng V??n ?????u ????, l???p t???nh x?? Tr?????ng ?????, khai ph??p ????? t??ng, h???c ch??ng ?????n r???t ????ng.
Sau ???? chi??u t???p danh t??ng ch??a Ph??? Minh, ph??? Thi??n Tr?????ng m??? h???i gi???ng thuy???t kinh ??i???n
N??m 1301, Ph???t Ho??ng Tr???n Nh??n T??ng v??n du b??n ngo??i ?????n tr???i B??? Ch??nh, ch???n am Tri Ki???n ??? ph?????ng Thu???n Tr???ch, huy???n L?? Th???y (Qu???ng B??nh ng??y nay) ????? ???.
Ph???t Ho??ng ???? gh?? th??m v?? c???u ph??c ?????c cho d??n, l??c ???? Ho???ng Ph??c c?? t??n l?? am Tr?? Ki???n.
Theo ?????i Vi???t s??? k?? to??n th??:
H??n m???t n??m sau khi xu???t gia, thang3 n??m T??n s???u, ni??n hi???u H??ng Long th??? 9 (1301), Th?????ng Ho??ng Tr???n Nh??n T??ng ??i ch??i c??c ?????i danh xa x??i, sang c?? Chi??m Th??nh ????? thuy???t Ph??p Ph???t gi??o.
Trong chuy???n v??n du n??y nh??? t??i ngo???i giao kh??o l??o m?? Tr???n Nh??n T??ng t???o ???????c m???i bang giao h??a b??nh gi???a hai n?????c ?????i Vi???t v?? Chi??m Th??nh, ?????ng th???i m??? r???ng l??nh th??? v??? ph????ng Nam ?????n ????o H???i V??n.
Trong chuy???n v??n du n??y, Tr???n Nh??n T??ng ???? thuy???t ph??p, truy???n gi???ng gi??o l?? Tr??c L??m v???i c??c t??n ????? Ph???t t??? Qu???ng B??nh.
Ph???t gi??o Qu???ng B??nh th???i ???y ???? c?? m???t d??ng ph??i Tr??c L??m
Ho???c ??t nh???t ???nh h?????ng t?? t?????ng gi??o l?? c???a Thi???n ph??i Tr??c L??m.
S??ch ?? ch??u c???n l???c c???a D????ng V??n An vi???t n??m ???t M??o, ni??n hi???u C???nh L???c, ?????i M???c Ph??c Nguy??n (1555) c?? k??? r???t nhi???u ch??a nh??ng ??a s??? l?? ??? T??n B??nh (Qu???ng B??nh)
T???t c??? ?????u g??? l?? ch??a x??a, ch??a c??? v?? d??ng ch??? Thi???n L??m
?????o Ph???t ??? ????y v??o th???i Tr??n kh?? h??ng th???nh, nhi???u ch??a thu???c v??? Thi???n T??ng.
T??n B??nh c?? nhi???u ch??a c??ng.
Nh?? n?????c phong ki???n ?????t moogj ch???c quan coi gi??? ch??a l?? ???T??? ch??nh???.
Th???i ???y ph??? B??? Ch??nh v?? ph??? T??n B??nh c?? c??c ch??a sau:
Ch??a C???nh Ph??c ??? C???nh D????ng
Ch??a B??? Kh?? ??? x?? Thanh Tr???ch, huy???n B??? Tr???ch l???p n??m H???ng ?????c th??? 3 (1473)
Ch??a H??a ??? huy???n Khang L???c (huy???n Qu???ng Ninh ng??y nay)
Ch??a K??nh Thi??n (Ho???ng Ph??c), ch??a ?????i Ph??c ??? huy???n L??? Th???y.
?????n th???i ch??a Ti??n Nguy???n Ho??ng v?? c??c ch??a Nguy???n ???? m??? r???ng ch???n h??ng Ph???t gi??o
X??y d???ng v?? ph???c d???ng nhi???u ch??a tr??n l??nh th??? c???a m??nh.
N??m 1716, ch??a Nguy???n Ph??c Chu ?????t t??n ch??a l?? K??nh Thi??n T???. N??m 1821, vua Minh M???ng trong chuy???n ng??? gi?? B???c tu???n, gh?? th??m ch??a v?? cho ?????i t??n l?? Ho???ng Ph??c T???, t???c danh ch??a Tr???m hay ch??a Quan. Theo d??ng ch???y th???i gian, ch??a Ho???ng Ph??c mang nhi???u d??u ???n g???n li???n nh???ng bi???n c??? th??ng tr???m trong su???t chi???u d??i l???ch s??? d??n t???c v?? ???????c Nh?? n?????c phong ki???n h???t s???c quan t??m trong vi???c tr??ng tu, s???a ch???a v?? ph???c d???ng.
L???ch s??? h??nh th??nh ch??a c??? Ho???ng Ph??c (B??? sung)
L???ch s??? h??nh th??nh
Ch??a Ho???ng Ph??c thu???c th??n Thu???n Tr???ch, x?? M??? Th???y, huy???n L??? Th???y, t???nh Qu???ng B??nh
V??? tr?? ?????a l??
V??? ????? B???c : 17 o 12??? 77??????
Kinh ????? ????ng : 106 o 48??? 43??????
T???a l???c tr??n m???t v??ng ?????t cao r??o r???ng 10 000 m2
??? ph??a h???u ng???n s??ng B??nh Giang (nay l?? s??ng Ki???n Giang)
M???t nh??nh c???a s??ng Nh???t L???
C??ch trung t??m huy???n L??? Th???y 4 km v??? ph??a Nam.
Kh???i ngu??n l?? am Tri Ki???n x??y d???ng c??ch ????y 718 n??m
Sau ?????i t??n l?? ch??a K??nh Thi??n
Sau l?? ch??a Ho???ng Ph??c
C??? t??? c??n c?? t??n g???i d??n gian th??n thi???t
Ch??a Quan
Ch??a Tr???m.
V??? ?????nh danh v?? v??? tr?? ?????a l?? am Tri Ki???n
Th???i Tr???n ch??u L??m B??nh c?? t??? ?????i L?? ?????i th??nh ph??? L??m B??nh r???i ph??? T??n B??nh
Cu???i ?????i Tr??n ?????i th??nh tr???n T??n B??nh
Tr???n T??n B??nh c?? huy???n Ph??c Khang (c?? l??c l?? Th?????ng Ph??c, Khang L???c???), huy???n Nha Nghi v?? huy???n Tri Ki???n.
N??m V??nh L???c th??? 13 (1415) th??ng 8 chia ?????t huy???n Tri Ki???n nh???p v??o hai huy???n Nha Nghi v?? Ph??c Khang.
Huy???n Nha Nghi t????ng ??????ng huy???n L??? Th???y
Huy???n Ph??c Khang t????ng ??????ng v???i huy???n Qu???ng Ninh ng??y nay.
T??i ?????c ?? ch??u c???n l???c c?? nghe nh???c ?????a danh Tri Ki???n
Tri Ki???n c??? chi huy???n Ki???n, T??? B??nh kim t???c ph??? B??nh (Tri Ki???n x??a n??i ?????t huy???n, T??? B??nh n??y t???c ph??? B??nh.
??? ph???n Phong t???c t???ng lu???n, trang 47, D????ng V??n An c?? vi???t:
Tri Ki???n th?? nhi???u g??i g??a ch???ng.
Do Tri Ki???n thu???c huy???n Phong L???c n??n Tri Ki???n c??ng c?? t??n th??n (ph?????ng, trang???
Trong m???c ????? b???n trang 31 c?? t??n l?? An Tr???ch x?? thu???c huy???n L??? Th???y.
Tri Ki???n v???a l?? t??n th??n, v???a l?? t??n c???a huy???n Tri Ki???n x??a thu???c ph??? L??m B??nh.
V??o nh???ng n??m cu???i th??? k??? th??? XIII, ?????u th??? k??? th??? XIV
Am l?? n??i th??? Ph???t
???????c g???i l?? Ch??a
Am Tri Ki???n l?? m???t ng??i ch??a c???a l??? s??? Tri Ki???n c???a B??? Ch??nh.
?????a danh B??? Ch??nh ???? ???????c Th??nh ????ng Ng??? L???c ?????i Vi???t s??? k?? to??n th?? v?? Tam t??? th???c l???c nh???c ?????n l?? Tr???i B??? Ch??nh.
Mi???n ?????t Qu???ng B??nh b???y gi??? c??ng g???i l?? Tr???i B??? Ch??nh.
Tr???i l?? mi???n ?????t, v??ng ?????t ch??a ???????c khai h??a ngang b???ng v???i c??c L???.
Am Tri Ki???n l?? m???t ng??i ch??a ???????c l???p ????? th??? PH???t
????p ???ng nhu c???u t??m linh c???a c???ng ?????ng c?? d??n ?????i Vi???t t??? mi???n B???c di tr?? v??o mi???n ?????t m???i ????? c??? k???t c???ng ?????ng b???n ?????a
Ch??nh n??i ????y, Ph???t Ho??ng Tr???n Nh??n T??ng ???? ?????n ??? v?? thuy???t phap truy???n gi??o l?? ?????o Ph???t n??m 1301.
Ch??a Tri Ki???n l?? ng??i ch??a c?? m???t s???m nh???t tr??n ?????t Qu???ng B??nh.
K??? t??? khi ba ch??u B??? Ch??nh, ?????a L??, Ma Linh ch??nh th???c s??t nh???p v??o n?????c ?????i Vi???t
N?? ph???i c?? tr????c khi PH???t Ho??ng Tr???n Nh??n T??ng ????? c?? ng??? v?? thuy???t ph??p nh??n chuy???n v??n du h??a ?????o 9 th??ng t???i c??c ?????a ph????ng v?? Chi??m Th??nh v??o n??m 1301.
Am Tri Ki???n l?? ti???n th??n c???a ch??a K??nh Thi??n.
Hai chua c??ng t???a l???c tr??n m???t v??? tr?? ?????a l?? x?? An Tr???ch tr?????c ????y v?? ph?????ng Thu???n Tr???ch sau n??y.
Hai ch??a l?? m???t
B???i v?? chung t??n g???i d??n gian l?? ch??a Quan, Ch??a Tr???m.
B???i v?? ??? b??n s??ng B??nh Giang thu???c th??n Tri Ki???n th???i Tr???n
An Tr???ch x?? th???i L??
Ph?????ng Thu???n Tr???ch th???i ch??a Nguy???n
Th??n Thu???n Tr???ch, x?? M??? Th???y, huy???n L??? Th???y, tihr Qu???ng B??nh ng??y nay.
Hi???n ch??a c?? s??? li???u n??o ghi r?? am Tri Ki???n l?? ch??a Tr???m t???a g???n B??nh Giang
C?? th??? l?? gi???i th??ng qua s??? l??u truy???n c???a c??u ca dao trong d??n gian:
???T???nh tr???i chu??ng Tr???m ng??n xa
Ng??n v??o H??? X??, ng??n qua Tru??ng H??????
Chu??ng Tr???m t???c l?? chu??ng ch??a Tr???m
Ch??a g???n Tr???m B??nh Giang n??n d??n gian g???i l?? ch??a Tr???m.
C??u ca dao c??n kh???ng ?????nh tr?????c n??m 1306, ??? g???n trmj B??nh Giang c?? am, ng??i ch??a l???n
Ti???ng chu??ng c???a n?? ng??n v??o H??? X??, ng??n qua Tru??ng H??? thu???c Ma Linh l?? ?????n h???t v??ng c???c Nam c???a ?????i Vi???t k??? t??? n??m 1069 ?????n 1306.
Tr???m B??nh Giang ???????c x??c l?? thu???c x?? An Tr???ch
H???ng ?????c n??m th??? 21 Canh Tu???t (1490) L?? Th??nh T??ng ?????nh b???n ????? thi??n h??? ?????n x??, th??n, ph?????ng, trang, ???p???
Bi??n ch??p trong ?? ch??u c???n l???c; Tr???m B??nh Giang thu???c x?? An Tr???ch.
Ch??a K??nh Thi??n trong ?? ch??u c???n l???c, D????ng V??n An c??ng ch??p ??? g???n Tr???m B??nh Giang.
Ch??a K??nh Thi??n ??? g???n tr???m B??nh Giang, huy???n L??? Th???y
N?????c bi???c u???n quanh
Non xanh ch???u v???
H???n nhi??n l?? m???t ng??i ch??a u t???ch
M???t c??i th??n ti??n v???y
Nh?? c???a th??n x??m ch???ng xa
Nh??ng tuy???t nhi??n kh??ng nghe th???y ti???ng g?? g??y, ch?? s???a
Th???t l?? m???t ng??i ch??a l???n ??? T??n B??nh v???y
Ch??a c?? ?????i h???ng chuung n???ng ng??n c??n
C?? T??ng quan v?? ng?????i qu??t d???n
B???n m??a ph???ng th???
???
Nay hoa r???ng, chim k??u
Ch??? c??n tr?? n???n c?? m?? th??i???.
Ch??a K??nh Thi??n c??ng t???a l???c tr??n ?????t Thu???n Tr???ch.
S??ch ?????i Nam th???c l???c ti???n bi??n quy???n 1, m???c Th??i t??? Gia D?? Ho??ng ????? Nguy???n Ho??ng ghi:
???N??m K??? D???u th??? 52 (1609), Th??i t??? Gia D?? Ho??ng ????? l???p ch??a K??nh Thi??n ??? Thu???n Tr???ch (t??n ph?????ng, thu???c huy???n L??? Th???y, t???nh Qu???ng B??nh).
Tri Ki???n, K??nh Thi??n l?? m???t.
T??? n??m 1627, do chi???n tranh lo???n lac d?????i th???i Tr???nh ??? Nguy???n ph??n tranh, gi???ng nh?? ccacs ch??a kh??c, ch??a K??nh Thi??n r??i v??o c???nh hoang t??n ????? n??t v?? qu??n l??ng
Trong s??? s??ch kh??ng th???y ghi ch??p v??? ??o???n n??y.
?????u n??m 1716, m???c d?? v???n ??ang trong th???i k??? Tr???nh ??? Nguy???n ph??n tranh, nh??ng Ch??a Nguy???n Ph??c Chu v???n r???t quan t??m tr??ng tu l???i ch??a K??nh Thi??n
Ch??a th??n h??nh ?????n ch??a ban ho??nh phi ??? Kinh Thi??n T??????, ho??nh phi ti???p ??? V?? Song Ph??c ?????i??? c??ng 5 c???p li???n ?????i ng??? ch??? v???i h??m ?? s??c t??ch ca ng??i s??? huy???n di???u c???a gi??o l?? Ph???t gi??o, l??ng b??c ??i t??? bi v?? nh???ng thi???n t??ch c???a C??? Ph???t trong gi??c ng??? thi???n t??m c???a con ng?????i c??ng nh?? s??? soi chi???u t????ng quan ch???ng ng??? ph??p v?? vi nhi???m m??u gi???a ?????i v?? ?????o.
S??ch ?????i Nam th???c l???c ti???n bi??n quy???n 8, m???c Hi???n T??ng Hi???u Minh Ho??ng ????? Nguy???n Ph??c Chu ghi:
???N??m B??nh Th??n, tri???u Hi???n T??ng Hi???u Minh Ho??ng ????? th??? 25 (1716) m??a thu, th??ng 8, s???a ch??a K??nh Thi??n ??? Thu???n Tr???ch
L??? cho T??? ph??? Tr???nh Th??? (B???y gi??? c??n g???i Lan Qu???n c??ng) tr??ng coi vi???c tu s???a. Ch??a ??n ban cho ch??a bi???n ng???ch ??? K??nh Thi??n T?????? v?? c??u li???n ?????i
S??ch ?????i Nam th???ng ch?? ghi:
???Ch??a Ho???ng Ph??c t???i ph?????ng Thu???n Tr???ch, huy???n L??? Th???y. Ch??a v???n do Th??i t??? Gia D?? Ho??ng ????? (Nguy???n Ho??ng) c???a b???n tri???u t???o d???ng v??o n??m K??? D???u th??? 52 (1609), c?? t??n l?? K??nh Thi??n T???. Hi???n T??ng Ho??ng ????? (Nguy???n Ph??c Ch) n??m B??nh Th??n th??? 25 (1716) cho tr??ng tu v?? ban cho m???t bi???n ho??nh ng??? ????? ??? K??nh Thi??n T??????, m???t bi???n ho??nh ???V?? Song Ph??c ?????a???, c??ng n??m c???p li???n ?????i ng??? ch???.
N??m c??u ?????i li???n c???a Nguy???n Ph??c Chu n??m 1716:
C???p th??? nh???t:
Huy???n b???o k??nh ?? ??????ng kh??ng s??m la v???n t?????ng
X??n t??m ????ng ?? t??nh ?????a di???u ch???ng v?? vi
Ngh??a l??:
Treo g????ng b??u gi???a ch??? kh??ng, soi r?? ch??n t?????ng mu??n v??n c???nh t?????ng
Kh??u s??ng ????n t??m n??i th??? t??nh, ch???ng ng??? ???????c phapps v?? vi nhi???m m??u.
C???p th??? hai:
?????i ?????o ho???ng nh??n, ?????a b??? ho??ng kim li??n hoa pphaps gi???i
H???ng sa hi???n t?????ng, t???a li??n b??ch ng???c th???y nguy???t thi???n t??m.
Ngh??a l??:
?????o l???n gi??c ng??? con ng?????i, ?????t ph??? ho??ng kim, cnhar gi???i li??n hoa cao qu??
Kh???p c??i hi???n t?????ng, nh?? li???n ng???c b??ch, l??ng thi???n nh?? n?????c l???ng tr??ng soi.
C???p th??? ba:
????i t??m l?? chi h????ng, kim l?? b???o tri???n t?????ng v??n h???p
Th???c truy???n trung chi di???u b???i di???p linh v??n ph??p v?? qu??n
Ngh??a l??:
?????t dang n??n h????ng l??ng, l??ng v??ng ng??t h????ng x??ng nh?? m??y l??nh t???
Hi???u ???????c s?? huy???n di???u trong ?????o, l???i kinh ti???ng k??? nh?? m??a ph??p t?????i ?????u
C???p th??? t??:
N??o th??? ki???n thi???n quang,?????ng trung n??ng t??nh
Vi tr???n minh t??? t??nh,h???u b???n t??ng v??
Ngh??a l??:
X??y d???ng thi???n m??n n??i n??o th???, ???y l?? trong ?????ng c?? th??? t??m l???y t??nh
??? gi???a c??i tr???n m?? t??? t??nh v???n s??ng r???, ???y v?? g???c c???a h???u v???n l?? v??.
C???p th??? n??m:
Nh???t thanh ph??? ????? d?? t??? bi C??? Ph???t
???c sinh gi??o h??a d?? ho???ng nguy???n Nh?? Lai.
Ngh??a l??:
M???t ti???ng ????? kh???p c??c lo??i ch??ng sinh, ???y l?? l??ng t??? bi c???a C??? Ph???t
???c ki???p mi???t m??i gi??o h??a, ???y l?? nguy???n l???n c???a Nh?? Lai.
Vua Gia Long Nguy???n ??nh l???y l???i th??nh Ph?? Xu??n n??m 1801, x??ng ng??i Ho??ng ?????
Ngo??i vi???c c???ng c??? c??ng quy???n, ??ng r???t ch?? tr???ng c???ng c??? th???n quy???n.
Gia Long cho t??i thi???t l???i c??c ng??i c??a b??? hoang ph???.
Trong ???? c?? ch??a Kh??nh Thi??n ??? Ho???ng Ph??c
V??? danh x??ng ch??a K??nh Thi??n , ch??a Ho???ng Ph??c c??c s??ch
?? ch??u c???n l???c, ?????i Nam th???c l???c ch??nh bi??n
?????i Nam nh???t th???ng ch?? ???? n??i r??
Ch??a Ho???ng Ph??c ???????c ph???c d???ng v?? ?????i t??n t??? Kinh Thi??n th??nh Ho???ng Ph??c.
Vua Minh M???ng t???ng n??i:
???Danh s??n, th???ng t??ch kh??ng n??n ????? v??i l???p ??i
Hu???ng chi ch??a chi???n l?? n??i Ho??ng toorvif d??n c???u ph??c.
Tr???m l???nh cho tu b???, s???a sang c??c ch??a h?? h???i
Ch??a K??nh Thi??n ??? Ho???ng Ph??c c??ng ???????c ph???c d???ng.???
Theo ?????i Nam nh???t th???ng ch??
N??m Minh M???ng th??? 2 trong chuy???n ng??? gi?? B???c tu???n
Vua gh?? th??m ch??a K??nh Thi??n v?? ?????i t??n l?? ???Ho???ng Ph??c T??????
(Ng??i ch??a m??? r???ng ??n ph?????c, ph??c l???n)
S??ch ?????i Nam th???c l???c ch??nh bi??n (????? nh??? k???, quy???n 21 ghi:
???Th??ng 6 Qu?? M??i, ni??n hi???u Minh M???ng n??m th??? 4 (1823) tr??ng tu ch??a K??nh Thi??n ??? Qu???ng b??nh.
Ch??a n??m ??? ph?????ng Thu???n Tr???ch do Th??i t??? Gia D?? Ho??ng ????? Nguy???n Ho??ng cho x??y d???ng tu b???
Nh?? vua ban caaps cho 100 l???ng b???c ????? tr??ng tu.
N??m Minh M???ng th??? 7 (1826) Minh M???ng l???i ban cho 150 l???ng b???c ????? s???a ch???a.
Ng??y 27 th??ng 6 n??m K??? h???i (1839) ni??n hi???u Minh M???ng th??? 20, nh??n d??n ???? quy??n g??p ch?? ????c l???i ?????i h???ng chung n??m x??a ???? b??? th???t l???c v?? ????? t??n Ho???ng Ph??c linh chung.
N??m Minh M???ng th??? 21 (1840), nh??n l??? m???ng th??? c???a nh?? vua, Ch??a ???? xin t??u l??m l??? khai kinh ch??c th???, ???????c ban cho 200 quan ti???n.
N??m Thi???u Tr??? th??? 2 (1842) , vua th??nh goias tu???n h??nh pphw[ng B???c, ban cho Ch??a 300 quan ti???n ????? t??n t???o ch??a.
????ch th??n vua Thi???u Tr??? v?? Ho??ng ????? Qu???n c??ng Nguy???n Ph??c Mi??n Th???m ??? T??ng Thi???n V????ng ng??? ch??? ban hai b??i th??, cho kh???c v??o b???ng ?????ng, treo ??? Ch??a ????? ghi nh??? th???ng t??ch ca ng???i s??? huy???n di???u trong thanh t??nh h?? v?? c???a nh?? Ph???t
Mong nh?? ph???t m??? r???ng t??? bi, gi??o h??a ban qu??? ph?????c cho chung sinh.
B??i th?? ???????? Ho???ng Ph??c T?????? c???a vua Thi???u Tr???
Thanh t???nh h?? v?? di???u m???c c??ng
H?? quan hi???n h???i s???c quy kh??ng
Khu?? quang chi???u di???u tr??ng t??n ho??n
B???o l???c t??? bi ?????i khu???ch sung
V???n h??a di???u nguy??n ho???ng gi??c di???u
Thi??n thu kim b??ch qu???c ??n h???ng
Nguy???n ho???ng ph?????c qu?? chung sinh t???i
Ph???t nh???t t??ng huy ????? ?????o long.
D???ch ngh??a:
Thanh t??nh h?? v?? c???a nh?? Ph???t th???t huy???n di???u v?? c??ng
Ch???ng m??ng hi???n hi???n hay m???t ??i b???i s???c c??ng ho??n kh??ng.
Nh??? ??nh sao Khu?? chi???u sang m?? v??? r???c r??? c???a ch??a ???????c tr??ng t??n
????? n???o t??? bi c???a nh?? Ph???t c??ng th??m m??? r???ng
Vi???c gi??o h??a ?????i sau th??? hi???n c??i hi???u r???t r??o c???a b???c ????? t4haatj di???u k???
????? ng??n n??m ch??a Ph???t v???n nh???n ???????c ??n ??i???n c???a n?????c th???t l???n lao
Xin nguy???n ban r???ng kh???p qu??? ph?????c cho ch??ng sinh ?????u th???a
M???t tr???i Ph???t ph??p c??ng s??ng th?? ?????o c???a Vua c??ng h??ng th???nh.
D???ch th??:
B??i th?? ??? Ho???ng Ph??c T??? c???a T??ng Thi???n V????ng ??? qu???n c??ng Nguy???n Ph??c Mi??n Th???m
HO???NG PH??C T???
C??? s??t ??? xu??n l??m
Thi???n phi c??ch tr??c l??m
Y??n h??n giang nguy???t ?????m
Hoa m???t d??? chung th??m
Th???ng t??ch do kham th?????ng
Cao t??ng b???t kh??? t???m
Hi???u Minh th???n h??n t???i
B??i ?????c l??? tri??u kh??m
D???ch ngh??a:
CH??A HO???NG PH??C
Ch??a c??? n????ng r???ng xanh
C???a thi???n l??a sxa b??ng tre
S????ng kh??i l???nh, b??ng nguy???t r??i tr??n s??ng m???
C??y hoa r???m, ti???ng chu??ng ch??m gi???a ????m s??u
Th???ng t??ch c??n kh?? th?????ng th???c
Cao t??ng t??m ch???ng th???y ????u
B??t t??ch c???a ch??a Hi???u Minh v???n c??n ????
C??i l???y ?????c m?? l??? tr??n ??o kh??n!
D???ch th??:N??m Thi???u Tr??? th??? 6 (1846), nh??n l??? m???ng th??? 40 tu???i c???a vua, ch??a ???????c th?????ng 300 quan ti???n.
N??m 1879, ch??a l???i c??? h??nh l??? khai kinh ch??c th??? vua T??? ?????c, ???????c ban c???p 200 quan ti???n.
Cu???i th??? k??? XIX, tr???i qua chi???n tranh, nh???t l?? bi???n c??? C???n V????ng, ch??a b??? h?? h???ng d???n.
?????u th??? k?? XX, kho???ng n??m 1918, ch??a c?? thi???n duy??n ???????c Th?????ng th?? B??? L??? ph??t t??m tr??ng tu
N??m 1943, ch??a Ho???ng Ph??c l???i ti???p t???c tu s???a v???i s??? ph??t t??m c???a m???t th?? ch??? l?? L??nh binh Nguy???n ?????i B???n.
N??m 1997, tr??n n???n ch??a Ho???ng Ph??c c?? ???? d???ng l??n m???t am nh??? ????? l??m n??i th??? ?????c Ph???t, ????p ???ng nguy???n v???ng c???a ????ng ?????o Ph???t t??? v?? nh??n d??n trong v??ng.
T??n g???i th??n thi???t d??n gian c???a ch??a Tri Ki???n, K??nh Thi??n T???, Ho???ng Ph??c l?? ch??a Quan, ch??a Tr???m.
Theo b??o c??o khoa h???c ???Di t??ch l???ch s??? ch??a Ho???ng Ph??c???
Tr???m B??nh Giang l?? m???t trong nh???ng Tr???m c??ng l???n c???a Nh?? n?????c tr??n ???????ng thi??n l?? do Nh?? n?????c phong ki???n thi???t l???p ????? ph???c v??? truy???n tin, ????n ti???p quan kh??ch tr??n ???????ng th???c hi???n c??ng v???.
????y l?? Tr???m d???ng ch??n, ?????i ng???a tr??n ???????ng thi??n l?? B???c am qua c??c th???i t??? L??, Tr???n L?? ?????n th???i c??c ch??a Nguy???n v?? nh?? Nguy???n x??? ????ng Trong say n??y.
Tr???m B??nh Giang n??m b??n b??? h???u s??ng B??nh Giang (s??ng Ki???n Giang hi???n gi???) thu???c Tri Ki???n, huy???n Tri Ki???n x??a, sau l?? huy???n Nha Nghi, nay l?? huy???n L??? Th???y.
????y l?? Tr???m quan tr???ng trong v??ng c???c Nam ????? Vi???t t??? th???i L??, Tr???n.
Do ch??a g???n Tr???m B??nh Giang n??n d??n gian g???i l?? ch??a Tr???m.
Th???i k??? dinh Qu???ng B??nh ????ng ??? th??n An Tr???ch, d??n gian g???i l?? Dinh Tr???m.
Ch??a Ho???ng Ph??c d??n gian g???i l?? ch??a Quan
V?? kh???i ngu???n t??? am Tri Ki???n ????nch??a K??nh Thi??n T???, Ho???ng Ph??c T??? lu??n ???????c c??c v????ng tri???u phong ki???n t??? th???i Tr???n, ?????n th???i Nguy???n lu??n b???o h???.
Theo ?? ch??u c???n l???c
K??nh Thi??n ???? l?? ng??i Quan t???
Ch??a Quan ??? l?? ch??a c??ng c???a Nh?? n?????c, c?? T??ng quan coi gi??? goi l?? T??? Ch??nh.
V?? v???y ch??a Ho???ng Ph??c d??n gian g???i l?? ch??a Quan!
Ch??a Ho???ng Ph??c v???i nh???ng s??? ki???n l???ch s??? ti??u bi???u
Di???n tr??nh h??nh th??nh v?? ki???n t???o c???a ch??a Ho???ng Ph??c kh??ng ch??? l?? n??i th??? t??? c??c ?????c Ph???t
N??i ho???ng d????ng Ph???t ph??p
N?? c??n g???n li???n v???i nh???ng s??? ki???n l???ch s??? ti??u bi???u c???a qu?? t??i qua c??c th???i k???
Trong th???i k??? ti???n kh???i ngh??a
N???m ??? v??? tr?? b??n s??n ?????a, xung quanh c??y c???i um t??m v?? gi??p v???i M??? Th??? - Trung L???c
N??i ra ?????i ch??? b??? C??ng jsanr ?????u ti??n c???a Qu???ng b??nh (th??ng 11/ 1931)
Ch??a Ho???ng Ph??c ???? tr??? th??nh c?? s??? C??ch m???ng
Nu??i d???u ch??? che c??n b??? v??? ho???t ?????ng
T???i ng??i ch??a n??y ???? c?? bao l???n c??c ?????ng ch?? ?????ng vi??n chi b??? Trung L???c ??? M??? Th??? v??? tuy??n truy???n ????? th??nh l???p nh??m Thanh ni??n C??ch m???ng
Nh??m g???m c?? Tr???n Ch?? Hi???n, V?? Ch?? V???, Ho??ng Th??? Kh??, L?? Ho??n, Ho??ng Minh K??nh, Tr???n T??c, Tr???n Th??? Gi??????
C??ng t??? ????y nh??m Thanh ni??n C??ch m???ng ???? ????? ra vi???c th??nh l???p c??c h???i ??i h???u h???i g???t, h???i r???ng??? ????? t???p h???p l???c l?????ng ch???ng s??u cao, thu??? n???ng, ch???ng ?????i ch??? b??c l???t
?????ng th???i tuy??n truy???n ch??? qu???c ng??? kh??i d???y l??ng y??u n?????c, t?? t?????ng C??ch m???ng trong c??c t???ng l???p nh??n d??n.
?????c bi???t n??m 1943, ?????ng ch?? B??i Trung L???p ,c??n b??? c???a X??? ???y Trung K??? ???? ?????n ????y g???p g??? c??c c??n b??? C??ch m???ng, tuy??n truy???n ch??? tr????ng ???????ng l???i c???a ?????ng., tinh th???n ?????u tranh ?????n qu???n ch??ng nh??n d??n.
?????u th??ng n??m 1945, theo ch??? th??? c???a c???p tr??n, Ban v???n ?????ng kh???i ngh??a c???a c??c l??ng ???? th??nh l???p. M??? Tr???ch Th?????ng c?? Tr???n Ch?? Hi???n,V?? Ch?? V???, Ho??ng M??nh K??nh???Ph?????ng Thu???n Thu???n Tr???ch c?? Ho??ng Th??? Kh??, L?? Ho??n????????ng ?????u ??o??n qu??n d??n c?????p ch??nh quy???n quan l???i phong ki???n huy???n L??? Th???y
Ch??a Ho???ng Ph??c l?? n??i h???i h???p ????? tri???n khai ch??? th??? kh???i ngh??a..
C??c ??o??n C??ch m???ng c?????p ch??nh quy??n th??nh c??ng v??o ng??y 243 ??? 8 - 1945!
Trong kh??ng chi???n ch???ng M???, c???u n?????c Thu???n Tr???ch , M??? Th??? l?? n??i ti???p gi??p v???i ti???n tuy???n l???n. N??i ????y l?? h???u c??? c???a chi???n tr?????ng B
N??i t???p k???t h??ng h??a, v?? kh??, ??i???m d???ng ch??n c???a c??c ????n v??? tr?????c khi v??o chi???n tr?????ng.
N??m 1967, do t??nh ch???t cu???c chi???n tranh ph?? ho???i ng??y c??ng ??c li???t
?????ch ph??t hi???n Thu???n Tr???ch, M??? Th???y c?? c??c ????n v??? b??? ?????i ????ng qu??n
N??i t???p k???t h??ng h??a, v?? kh?? chi vi???n cho mi???n Nam
Ch??ng ???? ????nh ph?? li??n t???c
Ch??a Ho??ng Ph??c c??ng b??? ????nh s???p, san ph???ng sau nh???ng ?????t kh??ng k??ch c???a m??y bay M???..
Trong nh???ng n??m th??ng kh?? kh??n,gian kh???, ch???t ch??c b???i cu???c chi???n tran ph?? ho???i c???a ????? qu???c M???
C??c s?? t??ng ch??a Ho???ng Ph??c
C??ng c??c ph???t t??? ???? ????ng g??p s???c ng?????i, s???c c???a cho c??ng cu???c b???o v??? mi???n B???c, gi???i ph??ng mi???n Nam.
C??c ph???t t??? ???? tham gia chi???n ?????u, ph???c v??? chi???n ?????u t???i ?????a ph????ng.
Nhi???u ng?????i tham gia qu??n ?????i, thanh ni??n xung phong, d??n c??ng h???a tuy???n, g??p ph???n ?????y nhanh s??? nghi???p gi???i ph??ng mi???n Nam, th???ng nh???t ?????t n?????c.
C???u tr??c ch??a Ho???ng Ph??c
Ch??a Ho???ng Ph??c l?? m???t ng??i ch??a l???n.
C?? nh?? b??i ???????ng, nh?? t??ng.
Hai b??n l?? h??? sen.
T??i t???ng ?????n t???m h??? sen c???a Ch??a
R??i c??ng t???p tr??? trong l??ng ra c??u c?? ??? h??? sen th???i ch??a b??? m??y bay M??? n??m bom!
H??? d??i kh?? r???ng v?? s??u.
C?? r???t nhi??u
Sen c??ng r???t nhi???u!
Ch??a tr???ng nhi???u c??y c???nh v?? c??y ??n qu???
??i???n h??nh l?? c??y xo??i.
Nh?? ???? k??? tr??n
Xo??i r???t t???t
Cao to nh?? c??y c??? th???.
Qu??? ??t nh??ng r???t ng???t.
Xo??i tr???ng hai b??n h??? l???i v??o ch??a!
T???p tr??? ch??ng t??i ??n c??i xo??i, c??n h???t xo??i nh??? c??c anh l???n l??m c???i xay th??c.
C??ch l??m:
L???y hai h???t xo??i to
C??a l??m n???a m???t h???t xo??i
L???y ru???t cho r???ng, gi??a chui m???t l???.
H???t xo??i c??n l???i ????? nguy??n, xuy??n m???t ch???t tre d??i, tay tr??? con c???m ???????c
?????t l??n h???t xo??i c???t n???a
Xuy??n d??y l??i (d??y xe s???i s??n ch???c) quay nhi???u v??ng t??ch d??y th???ng.
Sau ???? th??? ra.
H???t xo??i nguy??n ????? tr??n quay nh?? c???i xay th??c!
Tr?? ch??i c???i xay th??c nh?? th??? ch??i h???t tu???i th?? ch??ng t??i!
C???ng tam quan c???a Ch??a to v?? r???ng v???i hai c???ng t??? v?? h???u v?? c???ng chinihs.
C???ng ch??nh c?? hai m??i.
Trong nh???ng ng??y b??nh th?????ng
Ph???t t??? ??o v??o hai c???ng t??? v?? h???u.
Nh???ng ng??y l??? ???n m???i ???????c ??i c???a ch??nh.
Tr?????c c???ng ch??nh c?? ?????t t???m bia
???Th?????ng c??i h??? m?????
Ai ??i ngang qua Ch??a ph???i xu???ng x??, xu???ng ng???a
????m tang ??i qua kh??ng ???????c tr???ng k??n!
Ch??a Ho???ng Ph??c n???m v??? tr?? ??? gi???a l??ng Thu???n Tr???ch (t???c g???i l??ng Tr???m) cahs s??ng B??nh Giang (Ki???n Giang) 400m v??? ph??a T??y.
C???nh ???????ng li??n th??n, li??n x??:
Thu???n Tr???ch - M??? Th???y, l??ng D????ng - D????ng Th???y, M??? Th??? - T??n Th???y, ch??? Mai ??? H??ng Th???y
Thu???n Tr???ch ??? M??? th???y, U???n ??o - Li??n Th???y???
C??a Ho???ng Ph??c n???m ??? th??? ?????t cao r??o, c?? ao h??? bao b???c hai b??n t??? h???u.
????y l?? v??ng ?????t t???t, ?????t thi??ng.
N??n ch??a Nguy???n Ph??c Chu m???i t???ng cho Ch??a b???c ho??nh phi ??? V?? Song Ph??c ?????i???
V??ng ?????t ph??c, ?????t thi??ng c?? m???t kh??ng hai!
Ch??a Ho???ng Ph??c c?? ki???n tr??c g???n gi???ng v???i ch??a Qu???c ??n ??? ph?????ng Tr?????ng An th??nh ph??? Hu???.
H??? th???ng x??y d???ng c???a ch??a Ho???ng Ph??c x??a kh??ng c??n.
Di t??ch c?? l???i l?? n???n m??ng c???a nh?? b??i ???????ng, gi???ng Ch??a v?? m???t s??? t?????ng Ph???t, t?????ng th??nh, ?????i h???ng chung, t??a c???u long, c??c ph??p kh??, ?????i, li???n, ????? th?? c??ng???
C???ng Ch??a c??n l???i l?? c???ng ??? T??? Qu???ng ????? M??n???
C???ng b??n tr??i t??? trong Ch??a nh??n ra.
M???y b??? con t??i v?? chau Anh Tu???n con ch?? em L???c n??m ??inh D???u (2018) v??? th??m que c?? ra vi???ng Ch??a ???? ch???p ???nh l??u ni???m ??? c???ng T??? Qu???n ????? M??n.
C???ng v???n gi??? th??? nh?? ng??y x??a nh??ng c??y si, c??y ??a ???? bao tr??m g???n h???t m???t tr??n c???a c???ng.
C???ng n??y c?? chi???u cao 4,25m; b??? d??y c???ng 1,37m.
Tr??? c???ng cao 2,9m, r???ng 1,33m, d??y 1,58,.
M??ng tr??? 0,55m.
V??m c???a cao 1,85m v?? r???ng 1,58m.
Ph??a m??i c???ng ???????c ?????p ph?? ??i??u t???o h??nh sen h??a d???ng r???t kh??o l??o.
Xung quanh trang tr?? d??y cu???n th??nh n??n v??? m???m m???i c???a l?? sen tr??n m??i c???ng kh?? c???ng.
?????ng th???i v???a t??n l??n n??t uy d??ng c???a m???t r???ng
T???o s??? c??n x???ng h??i h??a trong vi???c ph???i tr?? gi???a m??i c???ng v?? c???u tr??c t???ng th??? c???a v??m c???ng.
M?? ??? t??p ???Long h??m th?????? trang tr?? tr??n m??i c???ng ?????c tr??ng, ph??? bi???n t??? cu???i th??? k??? XIX ?????n ?????u th??? k??? XX th?????ng c?? ??? ????nh ch??a, mi???u m???o, t??n ng?????ng c???a mi???n Trung Vi???t Nam.
Ngay tr??n v??m c???ng l?? b???n ?????i t??? ??? T??? Qu???ng ????? M??n???
Hai c???ng ch??a Ho???ng Ph??c ???????ng b???, ho??nh tr??ng ?????n m???c ngay c??? kinh ???? Hu??? trong giai ??o???n ???y kh??ng c?? ???????c m???y ch??a c?? ki???u t??? h???p c???ng k??? v??? nh?? th???.
??i???n h??nh ki???u c???ng c???a ch??a Ho???ng Ph??c c??n l???i ??? Hu??? l??
L??ng vua Minh M???ng, T??? H???ng M??n, H???u H???ng M??n v?? ?????i H???ng M??n.
Tr?????c ????y h??? th???ng t?????ng th??? c???a ch??a Ho???ng Ph??c c?? s??? l?????ng kh?? l???n
???????c thi???t k??? tr??n 7 c???p th??? v???i nhi???u t?????ng l???n nh??? kh??c nhau.
Hi???n Ch??a c??n l??u l???i 7 pho t?????ng c??c lo???i.
Ch???t li???u t???o t?????ng, ch??? t??c, ki???u d??ng, m??? thu???t trang tr?? kh??c kh??c nhau.
Trong ???? c?? 5 ppho t?????ng b???ng ?????ng
1 t?????ng Ph???t Th??ch ca
1 t?????n ??? Ni??m hoa vi ti???u B??? T??t ??? ?????a T???ng
3 pho t?????ng Ng???c Ho??ng, Nam T??o, B???c ?????u
2 pho t?????ng b???ng g???: H??? Ph??p, Gi??m Trai S??? Gi???.
T?????ng Ph???t Th??ch ca:
Ch???t li???u b???ng ?????ng
Hi???n b??? g???y m???t ?????u
T?????ng ng???i ki???t- gi??? t???a thi???n
??o c?? sa kho??c ph??? to??n th??n
M???t tay b???t quy???t ???n ch??? v???i ng??n taytror ch???m v??o ng??n tay c??i , ba ng??n tay c??n l???i du???i th???ng.
?????t ng???a tr??n b??n ch??n
M???t b??n tay ????a l??n ?????n gi???a ng???c khum l???i nh?? ??ang c???m ????a sen.
????y l?? ki???u t?????ng ng???i t???a thi???n theo th??? lo???i H??ng Ma
M???t h??? t?????ng c??? c???a c??c ch??a n?????c ta.
Lo???i t?????ng ??? Ni??m hoa vi ti???u???
T?????ng n???ng kho???ng 5 kg
T??? vai xu???ng cao 15cm
Vai r???ng 10 cm
V??ng ch??n x???p b??ng r???ng 13,5cm
Th??n d??y 5 cm
Ph???n ????? cao 10 cm.
T?????ng Ph???t ?????a T???ng
???????c ????c b???ng ?????ng trong t?? th??? ng???i thi???n
Ch??n x???p b??ng, tay ph???i ????? tr?????c ng???c
Tay tr??i ????? ng?? ?????t tr?????c b???ng
M???t ngh???m.
Y c?? sa cho??ng quanh ng?????i
?????u ?????i m?? T??? - l??
To??n t?????ng ???????c s??n m??u v??ng
Khu??n m???t v?? ?????u ???????c s??n m??u ?????
T?????ng cao 34 cm, vai r???ng 13 cm, th??n d??y 5,5 cm, ????? r???ng 15 cm.
T?????ng Ph???t ?????i T???ng v???i th??? ng???i v?? k??ch th?????c nh??? l?? m???t h??? t?????ng kh?? hi???m
T?????ng Ng???c Ho??ng
Ch???t li???u b???ng d???ng
T?????ng ng???i tr??n ngai g???
Hi???n kh??ng c??n nguy??n v???n
?????u t?????ng ?????i m?? b??nh thi??n (m?? mi???n)
M???t tr?????c m?? (??? gi???a) c?? ph?? ??i??u r???ng bay l?????n r???t uy m??nh
V??nh m?? (ph??a tr?????c) c?? ph?? ??i??u h??nh m???t tr???i l???a v?? hai con r???ng ch???u v??o
Th??n t?????ng kho??c long b??
Ph???n ??o tr?????c b???ng trang tr?? ph?? ??i??u h??nh con roonggf ??ang u???n l?????n
L??ng c?? th???t d??y ??ai ng???c r??? xu???ng
??ai ng???c c?? trang tr?? hoa v??n
T?????ng cao 95 cm.
T????ng Nam T??o v?? B???c ?????u
Ch???t li???u b???ng ?????ng
T?????ng ng???i
C??? hai pho c??n nguy??n v???n nh??ng ngai g??? kh??ng c??n
C??? hai pho t?????ng k??ch c??? nh?? nhau.
Ch??n t?????ng bu??ng th??ng xu???ng
Hai b??n ch??n ?????t c??n ?????i
????? r???ng gi???a hai b??n ch??n l?? 0,40m
Hai tay du???i ?????t tr??n hai ?????u g???i
Trong tay tr??i c???m cu???n s???
Tay ph???i c???m b??t
????y l?? hai v??? gi??? v?? ghi ch??p s??? sinh v?? s??? t???.
?????u t?????ng ?????i m?? ph???c ?????u
M???t tr?????c m?? c?? trang tr?? hai ph?? ??i??u m???t tr???i l???a
V??nh m?? (ph??a tr?????c) c ?? ph?? ??i??u h??nh m???t tr???i l???a v?? hai con r???ng ch???u v??o
Th??n t?????ng kho??c c???m b??o (ri???u b??o).
T??? v??nh c??? xu???ng ng???c ??o c?? trang tr?? ph?? ??i??u ngocjn h?? ??
Hai b??n ph?? ??i??u c?? r???ng ch???u
V???t ??o tr?????c b???ng c?? trang tr?? ph?? ??i??u ??? Long m?? ph??? th??????
L??ng c?? th???t ?????i ng???c r?? xu???ng
Tr??n ??ai c?? trang tr?? hoa v??n
T?????ng cao 80 cm (t??nh t??? ch??n t?????ng ?????n m??)
?????u t?????ng cao 28 cm (t??nh c??? m??)
Th??n t?????ng cao 52 cm
Ch??n ????? t?????ng r???ng 60 cm, d??y 35 cm.
D???a v??o k??? thu???t ch??? t??c, ????? ph??n h??a c???a ?????ng qua th???i gian c??ng v???i vi???c ng?????i ta ?????t nh???ng ?????ng ti???n y???m t??m t?????ng
C??c nh?? nghi??n c???u nh???n ?????nh:
C??? 3 pho t?????ng Ng???c Ho??ng, Nam T??o v?? B???c ?????u c?? ni??n ?????i s???m h???n th???i Nguy???n
Kho???ng th???i H???u L??.
T?????ng H??? Ph??p
Ch???t li???u b???ng g???
T?????ng theo th??? ?????ng tr??n b???
D??ng h??nh v?? t?????ng
Tay tr??i ch???p tr?????c ng???c
?????u ?????i mu kim kh??i
Th??n m???c gi??p tr??? c?? h??nh r???ng u???n l?????n
Tay tr??i ch???p tr?????c ng???c
Tay ph???i ????? binh kh?? v??c qua vai
Ch??n ??i ???ng
Hai ch??n ?????ng so le nh?? b?????c t???i.
T?????ng cao 122 cm (t??nh c??? ????? 12 cm)
?????u t?????ng cao 23 cm, vai r???ng 33 cm, ph???n hong d??y 26 cm
????? t?????ng h??nh ch??? nh???t d??i 50 cm, r???ng 42 cm, cao 12 cm.
T?????ng Gi??m Trai S??? Gi???
Ch???t li???u b???ng g???
T?????ng theo th??? ng???i tr??n ngai
?????u ?????i m?? bu???c kh??n
H??nh gi???a ng???c c?? m???t n??t th???t
M???t tay ????? tr??n ?????u g???i
M???t tay c???m s??ch
Hai ch??n thu h???n trong ph???n ngai ng???i
T?????ng cao 100 cm, r???ng 40 cm,
Ph???n ?????u cao 21 cm
Vai r???ng 24 cm
B??? t?????ng h??nh l???c gi??c ?????u
V???i c???nh 22 cm,cao 10 cm.T??a C???u Long
T??a C???u Long l?? bi???u t?????ng ?? ngh??a v?? sinh ?????ng nh???t v??? truy???n thuy???t ?????n sinhcuar ?????c PH???t Th??ch ca.
T??a C???u Long c???a ch??a Ho???ng Ph??c l?? m???t b???o v???t qu??.
M???c d?? so v???i t??a C???u Long kh??c n?? ???????c ch??? t??c ????n gi???n h??n.
Nh??ng n?? ???????c ????nh gi?? cao v??? m???t kh??? thu???t, ngh??? thu???t t???o h??nh c??ng nh?? ?? ngh??a bi???u hi???n.
T??a ???????c k???t c???u l??m hai ph???n
- Ph???n ?????
- Ph???n th??n.
Ph???n ????? h??nh kh???i tr??n, ch???t li???u g???, ???????c ch???m tr??? t???o h??nh nh?? m???t long ngai.
Tr??n m???t ????? c?? hai l??? m???ng nh??? n???m s??t hai b??n th??nh d??ng ????? kh???p n???i v???i ph???n th??n C???u Long
Ch??nh gi???a m???t ????? ???????c kho??t m???t h??nh vu??ng
N??i ???????c t??n tr?? Ph???t ?????n sinh (hi???n kh??ng c??n)
Ph???n thaqn C???u Long ???????c ch??? t??c b???ng ?????ng
H??nh elip cong v????n ra ph??a tr?????c nh?? b???o c??i
???????c s??n son thi???p v??ng
Tr??n ??nh elip ???????c b??? tr?? 9 ?????u r???ng.
M???i ?????u r???ng l??? r?? hai ch??n tr?????c
??u??i k???t n???i v???i nhau li??n ho??n b???ng c??c v??n m??y.
?????u r???ng ch??nh ???????c b??? tr?? ??? n??i cao nh???t tr??n h??nh cung e lip
R???ng c?? d??ng v??? uy d??ng
?????u m???p h??n so v???i th??n
M???t l??? ra ngo??i
Mi???ng r???ng
M??i s?? t???
Tr??n v??? nh?? cao
?????u nh?? h???n ra pphias tr?????c t???o th??nh m???t c??i b???o che ch??? cho pho t?????ng ?????c Ph???t ?????n sinh ph??a d?????i
Tr??n ?????u c?? hai s???ng.
T??m ?????u con r???ng c??n l???i ???????c b??? tr?? ?????i x???ng nhau ??? hai b??n ??m l???y v???ng m??y ph??a sau t???o th??nh h??nh th??n quang.
T??a cao (t??? ????? d???n ?????u r???ng) 62, 5 cm
Chi???u r???ng nh???t ??? gi???a l?? 56 cm.
T??a sen
T??a l??m b???ng ch???t li???u g???, s??n son (ch??? c??n l???i ??)
Ch??a Ho???ng Ph??c c??n gi??? ???????c m???t t??a sen nguy??n v???n.
Hi???n ???????c s??? d???ng ????? t??n th??? ?????c Ph???t Th??ch ca.
T??a c?? ???????ng k??nh 55 cm, cao 20 cm.
C???p H???c c???
???????c l??m b???ng ch???t li???u g???
Ch???m tr??? r???t ?????p
D??ng v??? thanh tho??t.
?????i h???ng chung
Hi???n nay ch??a Ho???ng Ph??c c??n b???o t???n ?????i h???ng chung ????c n??m Minh M???ng th??? 20 (1839)
????? t??n ???Ho???ng Ph??c linh chung???
Qu??? chu??ng thi??ng c???a ch??a Ho???ng Ph??c.
C?? kh???c b??i m??nh
???Ho???ng Ph??c h???ng chung minh k?????
????y l?? qu??? ?????i h???ng chung ???????c kh???c sau th???i Minh M???ng
Tr?????c ????y ch??a Ho???ng Ph??c c??n c?? m???t qu??? ?????i h???ng chung ngh??n c??n 9???? th???t l???c).
Trong ?? ch??u caanjh l???c, Ti???n s?? D????ng V??n An ???? ghi ch??p
Ti???ng ?????i h???ng chung v?? ng??i c??? t??? ho???ng Ph??c (K??nh Thi??n T???) ???? tr??? th??nh bi???u r?????ng v??n h??a t??m linh ti??u bi???u c???a m???t v??ng c?? d??n r???ng l???n k??o d??i t??? nam ????o Ngang ?????n.
ph???n ?????t ph??a b???c t???n Qu???ng Tr???
D??n gian l??u truy???n c??u ca ???? d???n ??? tr??n
T???n tr???i chu??ng Tr???m ng??n xa
Ng??n v??o H??? X??, ng??n qua ch??? C???u
B??i kh???c minh ?????i h???ng chung n??m Minh M???ng th??? 20 (1839)
Nguy??n v??n:
Phi??n ??m:
Ho???ng Ph??c h???ng chung minh k??
V?? song ph??c ?????a
????? nh???t Ph???m cung
T??? d??n Thu???n Tr???ch
V???n ph??p quy t??ng
T?? h???i t???nh th???
T??i ch?? h???ng chung
B??? thanh nh???t h???ng
T?????ng ph??p t??? th??ng
Kho??t khai ?????o d??
T???nh kh???i m?? lung
Tam minh m???u ?????t
L???c nh???p ti??u dung
Ng?????ng k??? Tam B???o
Ph??? gi??m ??an trung
Tam duy??n li???u tho??t
Ng?? ph??c lai s??ng
Ph??p ??m tr?????ng h?????ng
Ph???t nh???t th?????ng trung
Nhi kim nhi h???u
Truy???n chi v?? c??ng
Cung h??? b??i minh
Th???i Minh M???ng nh??? th???p ni??n, tu??? th??? K??? H???i l???c nguy???t, nh??? th???p th???t nh???t ch??
T??i t??? d???ch ngh??a ki??m d???ch th??:
B??i minh (ghi l???i vi???c ch?? ????c) chu??ng ch??a Ho???ng Ph??c
?????t ph?????c v?? song
Ph???m v?? b???c nh???t
T??? d??n Thu???n Tr???ch
V???n ph??p m???t d??ng
Nay v??? ?????t Ph???t
????c l???i h???ng chung
M???t ti???ng chu??ng gi??ng
Ph???t ph??p c??ng th??ng
?????o l??nh r???ng m???
T???nh ng??? m?? l??ng
Ba minh s??ng t???
S??u nh???p dung th??ng
Ng?????ng c???u Tam B???o
C??i x??t th??nh t??m
Ba duy??n h???i tujNawm ph??c h???p c??ng
Ph??p ??m vang m??i
Ng??y Ph???t s??ng trong
T??? nay v??? cu???i
Truy???n ?????n v?? c??ng
D??n minh cung k??nh!
Ch?? ????c ng??y 27 th??ng 6 n??m K??? H???i (1839) ni??n hi???u Minh M???ng th??? 20.
B??i minh kh???c tr??n chu??ng ch??a Ho???ng Ph??c l?? m???t t?? li???u qu?? hi???m
L??u gi??? nhieeuf th??ng tin c?? gi?? tr???
Li??n quan ?????n ng??i c??? t??? ???????c x???p v??o h???ng l??u nh???t c???a Qu???ng B??nh.
B??i minh v???i v??n phong cao nh??
T?? t?????ng uy??n th??m
S??? d???ng nhi???u ??i???n t??ch, ??i???n c???, nhi???u thu???t ng??? Ph???t h???c chuy??n s??u.
Nh???ng l???i th???ng thi???t trong b??i minh
Ch??nh l?? t??m nguy???n c???a c??c b???c ti??n v????ng nh?? Nguy???n
Vua Thi???u Tr??? ghe th??m ?????c nh???ng d??ng n??y
??ng ???? r??ng r??ng r??i l???
???? ghi l???i m???y c??u trong b??i th?? ???????? Ho???ng Ph??c t??????
???V???n gi??c di??u nguy??n ho??ng gi??c di???u
Thi??n thu kim b??ch qu???c ??n h???ng
Nguy???n ho???ng ph?????c qu??? ch??ng sinh to???i
Ph???t nh???t t??ng huy ????? ?????o long???
Ngh??a l??:
Vi???c gi??o h??a mu??n ?????i c???a c??c b???c ti??n ????? th???t di???u k???
?????n ?????i sau ch??a Ph???t v???n ghi d???u ???n tr???ch l???n c???a n?????c nh??
Nguy???n r???ng gieo qu??? ph?????c ????? ch??ng sinh kh???p c??i c??ng chung h?????ng
M???t tr???i Ph???t ph??p c??ng s??ng t??? th?? ?????o c???a vua c??ng h??ng th???nh v???y.)
?????i H???ng chung ch??a Ho???ng Ph??c n???ng 80 kg, cao 1,1 m, ???????ng k??nh 0,5 m
Tai treo ch???m n???i hai con r???ng, mi???ng ng???m ng???c, ch??n 4 m??ng, tai cao 0,3 m.
Th??n chu??ng c?? kh???c t??? m??? hoa v??n, hoa l?? c??ch ??i???u
C?? kh???c n???i h??nh 4 m???t tr???i.
Chu??ng c?? 4 n??m t?????ng tr??ng cho b???n m??a Xuan, H???, Thu, ????ng
??? c??c n??m c?? kh???c 4 ch??? H??n:
N??m kh???c chx Ho???ng
N??m hai kh???c ch??? Ph??c
N??m ba kh???c ch??? Linh
N??m b???n kh???c Chung.
Ch??a c?? l??u gi??? b???c ho??nh phi c???, ch???t li???u b???ng g??? ghi ??? Ho???ng PH??c t??????
Hi???n nay ch??? c??n khung s??n son ti???p v??ng.
Kung g??? d??i 1,4 m, r???ng 0,5 m
1 c??u ?????i b???ng g??? (hi???n c??n v??? ?????i tr?????c)
Nguy??n v??n chwxx H??n:
Phi??n ??m:
Trang l??nh ?????i li??n ????i th?????ng v??n c???
Kh???i ?????nh tam ni??n M???u Ng???
D???ch ngh??a:
????i sen ?????i n??i thi??ng th?????ng nghe ti???ng tr???ng (??? n??i c???a Ph???t th?????ng nghe ti???ng tr???ng ???B??t nh????? ??? C??ch ????nh ri??ng c???a nh?? Ch??a)
KH???i ?????nh n??m th??? ba M???u Ng??? (1918)
M???t v??? th???n b???ng g???
Nguy??n v??n ch??? H??n:
Phi??n ??m:
Ph???ng vi th???p ph????ng qu?? c??? li???t v??? nh???t thi???t th???n ch??nh?????ng chi h????ng linh t???a v???
Ngh??a l??:
K??nh th??? h????ng linh c???a c??c ch?? v??? th???n ch??nh ?????ng trong m?????i ph????ng
M???t bi???n b???ng g??? c?? kh???c ba ?????i t??? ??? Thi???u L??m T??????
Nguy??n v??n ch??? H??n:
????? t??? L??? b??? Th?????ng th?? tr?? s??? Ph???m H???u ??i???n.
Kh???i ?????nh ng?? ni??n
Ngh??a l??:
????? t??? c???a Ch??a l?? Ph???m H???u ??i???n nguy??n l?? Th?????ng th?? B??? L???
Kh???i ?????nh n??m th??? 5 (1920)
K???t qu??? kh???o c???u c???a c??c nh?? khoa h???c, nh?? nghi??n c???u cho th???y
Ch??a Ho???ng Ph??c ???? l??u gi??? nhi???u hi???n v???t qu?? hi???m
??a d???ng nhi???u ch???ng lo???i
V???i tr??nh ????? k??? thu???t ch??? t??c kh??c nhau
Mang nhi???u phong c??ch ngh??? thu???t c???a nhi???u tri???u ?????i trong l???ch s???.?????ng th???i c??ng kh???ng ?????nh r???ng
So v???i mi???n Thu???n Qu???ng
Qu???ng B??nh s??t nh???p v??o qu???c gia ?????i Vi???t s???m h??n 237 n??m(1069 ??? 1306).
C??c ng??i c??? t??? c???a ng?????i Vi???t hi???n di???n tr??n ?????t n??y c??ng c?? tr?????c mi???n Thu???n Qu???ng h??ng tr??m n??m.
??i???u ???? ???? g??p ph???n l?? gi???i v?? sao t???i v??ng ?????t n??y c?? s??? hi???n di???n ch???ng x???p l??n nhau c???a c??c h??? t?????ng, ph??p kh?? Ph???t gi??o ??a ngu???n g???c, ??a phong c??ch, ??a ch???t li???u
Ch??a Ho???ng Ph??c (am Tri Ki???n, K??nh Thi??n t???) l?? di s???n c???a m???t trung t??m v??n h??a t??m linh Ph???t gi??o c???a ?????i Vi???t ???????c c???ng ?????ng d??n c?? mang theo trong qu?? tr??nh di d??n m??? c??i ph????ng Nam th???i L?? ??? Tr???n.
G??p ph???n gi??? g??n b???n s???c ?????i Vi???t khi ?????n v??ng ?????t m???i ????? an c??, l???c nghi???p.
????y l?? di t??ch ???????c c??c nh??n v???t l???ch s??? c???a qu???c gia phong ki???n
Ph???t ho??ng Tr???n Nh??n T??ng, chuias ti??n Nguy???n Ho??ng, ch??a Nguy???n Ph??c Chu, vua Minh M???ng, vua Thi???u Tr???, T??ng Thi???n Qu???n c??ng Nguy???n Ph??c Mi??n Th???m, vua T??? ?????c???) ???? ?????n th??m v?? quan t??m tr??ng tu, ph???c d???ng, ch???n h??ng.
Ph???c v??? cho s??? ?????ng h??a d??n t???c trong qu?? tr??nh m??? c??i
C??? k???t c???ng ?????ng trong sinh ho???t v??n h??a t??m linh ????? t???o s???c m???nh.
C??? k???t l??ng d??n th??ng qu?? ?????c tin ?????y l??ng v??? tha c???a ?????o Ph???t
L?? di t??ch v??o lo???i c??? x??a nh???t ch???a ?????ng nhi???u th??ng ??i???p v??? l???ch s??? Ph???t gi??o ?????i Vi???t th??m nh???p v??o x??? ????ng Trong.
N??i ddaaay c?? s???c h??t c???a h???i nh???p
S???c lan t???a l???n c???a m???t trung t??m Ph???t gi??o ?????i Vi???t x??? ????ng Trong.
V???i chi???u d??i l???ch s??? 718 n??m, ch??a Ho???ng Ph??c x???ng ????ng l?? ch??a c??? danh th???ng c???a Qu???ng B??nh
C???a x??? ????ng Trong
V?? c???a c??? Vi???t Nam.
Ng??y 9 th??ng 12 n??m 2015, B??? V??n h??a Th??? thao ???? ban h??nh quy???t ?????nh s??? 4248. QQ?? ??? BVHTTDL x???p h???ng ch??a Ho???ng Ph??c l?? Di t??ch Qu???c gia.
Tr???i qua th???i gian, ch??a ???? b??? h?? h???i, ch??a b??? s???p ????? trong c??n b??o s??? 12 n??m 1985. ?????n th???i ??i???m n??m 2014, c?? m???t s??? hi???n v???t c???a ch??a ???????c l??u gi??? nh??: m??, m???t qu??? chu??ng b???ng ?????ng c??n 80 kg, cao 1,1m, ???????ng k??nh 0,5m c?? tai treo ch???m n???i hai con r???ng mi???ng ng???m ng???c c??ng nhi???u hoa v??n tinh x???o, t?????ng Ph???t, l?? h????ng, ????? ????n, b??nh hoa, t??a sen. N??m 2010, ch??a n??y ???????c ???y ban nh??n d??n t???nh Qu???ng B??nh x???p h???ng l?? di t??ch l???ch s??? c???p t???nh.
Ng??y 30/11/2014, c??ng tr??nh ph???c d???ng ch??a Ho???ng Ph??c do UBND huy???n L??? Th???y l??m ch??? ?????u t?? v???i t???ng s??? v???n 40,4 t??? ?????ng t??? ????ng g??p c???a c?? nh??n v?? c??c doanh nghi???p, nh?? h???o t??m v?? ph???t t??? trong c??? n?????c. Ch??a Ho???ng Ph??c ???????c ph???c d???ng, t??n t???o theo h?????ng ch??nh v?? gi??? nguy??n tr???ng ch??a c??, theo l???i ch??a c??? th???i nh?? Tr???n, g???m: tam quan ngo???i, tam quan n???i, th??p ph???t, tam b???o ch??a. C??ng tr??nh d??? ki???n ho??n th??nh v??o n??m 2016.
Ng??y 16/1/2016, ch??a ???? ???????c l??m l??? kh??nh h???. Ch??a ???????c Gi??o h???i Ph???t gi??o Myanmar t???ng vi??n x?? l???i c???a Ph???t t??? Th??ch Ca M??u Ni t??? ch??a V??ng Shwedagon (Yangon, Myanmar. Nh??n d???p kh??nh h???, B??? V??n h??a, Th??? thao v?? Du l???ch ???? trao b???ng Di t??ch qu???c gia Vi???t Nam.
Nh???ng nh?? s?? tu h??nh ?????u bi???t:
Ch??a Ho???ng Ph??c v???i kh???i ngu???n l?? am Tri Ki???n, ch??a K??nh Thi??n
??? g???n tr???m B??nh Giang, b??n b??? h???u s??ng B??nh Giang (nay g???i l?? s??ng Ki???n Giang),
t???a tr??n v??ng ?????t th??n Tri Ki???n, huy???n Tri Ki???n c???,
sau l?? huy???n Nha Nghi v?? nay l?? th??n Thu???n Tr???ch, x?? M??? Th???y, huy???n L??? Th???y, t???nh Qu???ng B??nh.
B?? con trong L??ng v?? d??n th???p ph????ng g???i t??n g???i d??n gian th??n thi???t l?? ch??a Quan, ch??a Tr???m.
T??? s??? ki???n ghi d???u b?????c ch??n h??nh h???a c???a Ph???t Ho??ng Tr???n Nh??n T??ng trong chuy???n v??n du ph????ng Nam n??m 1301 ?????n am Tri Ki???n ????? ??? v?? thuy???t ph??p truy???n gi???ng gi??o l?? Ph???t gi??o,
ng??i th???o am Tri Ki???n ???? thu h??t s??? ng?????ng v???ng c???a c??ng ch??ng, tr??? thanh trung t??m t??m linh c???a v??ng,
nh??? ???? m?? th??nh ng??i ch??a c??? n???i ti???ng v?? ?????ng h??nh c??ng l???ch s??? d??n t???c h??n 7 th??? k??? qua.
C?? th??? n??i, ch??a Ho???ng Ph??c (ch??a K??nh Thi??n, am Tri Ki???n) l?? di s???n c???a m???t trung t??m v??n h??a t??m linh Ph???t gi??o c???a ?????i Vi???t
???????c c???ng ?????ng d??n c?? mang theo trong qu?? tr??nh di d??n m??? c??i ph????ng Nam th???i L?? - Tr???n,
g??p ph???n gi??? g??n b???n s???c ?????i Vi???t khi ?????n v??ng ?????t m???i, ????? an c?? l???c nghi???p.
????y l?? di t??ch ???????c c??c nh??n v???t l???ch s??? c???a qu???c gia phong ki???n (Ph???t ho??ng Tr???n Nh??n T??ng, ch??a Ti??n Nguy???n Ho??ng, ch??a Nguy???n Ph??c Chu, vua Minh M???ng, vua Thi???u Tr???, T??ng Thi???n Qu???n c??ng Nguy???n Ph??c Mi??n Th???m, vua T??? ?????c???) ???? ?????n, quan t??m tr??ng tu, ph???c d???ng v?? ch???n h??ng
v?? m???c ????ch ph???c v??? cho s??? h??a ?????ng d??n t???c trong qu?? tr??nh m??? c??i,
c??? k???t c???ng ?????ng trong sinh ho???t v??n h??a t??m linh ????? t???o s???c m???nh t??? c??? k???t l??ng d??n th??ng qua ?????c tin ?????y l??ng v??? tha c???a ?????o Ph???t.
L?? di t??ch thu???c lo???i c??? x??a nh???t ch???a ?????ng nhi???u th??ng ??i???p v??? l???ch s??? Ph???t gi??o ?????i Vi???t
th??m nh???p v??o x??? ????ng Trong theo c???ng ?????ng d??n di c??, theo c??c nh?? tu h??nh v?? theo d???u ch??n kinh l?? tr??n ???????ng thi??n l?? c???a c??c b???c vua ch??a, quan l???i m??? ?????o Ph???t.
V?? th???, n??i ????y c?? s???c h??t c???a h???i nh???p, l???i v???a c?? s???c lan t???a c???a m???t trung t??m Ph???t gi??o ?????i Vi???t x??? ????ng Trong.
Ch??a Ho??ng Ph??c trong ?? ch??u c???n l???c, ??????ng V??n An ???? vi???t:
"Ch??a ??? g???n tr???m B??nh Giang, huy???n L??? Th???y, n?????c bi???c u???n quanh, non xanh ch???u v???. H???n nhi??n l?? m???t ng??i ch??a u t???ch, m???t c??i th???n ti??n v???y. Nh?? c???a, th??n x??m ch???ng xa nh??ng tuy???t nhi??n kh??ng nghe ti???ng g?? g??y, ch?? s???a. Th???t l?? m???t ng??i ch??a l???n ??? T??n B??nh v???y. Ch??a c?? ?????i h???ng chung n???ng ngh??n c??n, c?? t??ng quan v?? ng?????i qu??t d???n, b???n m??a ph???ng th???. Nay hoa r???ng, chim k??u, ch??? c??n tr?? l???i n???n m?? th??i".
Ch??a Tr???m l?? ni???m t??? h??o cho l??ng Ph?????ng Thu???n Tr???ch!
2
Ch??a Quan l?? n??i t??? h???p c???a L??ng, sau n??y l?? c???a h???p t??c x??.
B??y gi??? g???i l?? ?????a ch??? v??n h??a.
Nh??ng s??n ch??a vui h??n nhi???u
Ch??? th???y ng?????i l???n vui , tr??? con n?? ????a.
M???t m???y ??ng s?? hi???n kh?? vui v???.
Kh??ng nh?? m???t m???y l??o ch??? nhi???m, b?? th?? x??m l??c n??o c??ng qu??u qu???u.
Ch??? ngh??a th?? i t??? m?? t??? ch???c h???p x?? vi??n li??n mi??n.
M???i l???n ch??? nhi???m, b?? th?? l??n n??i tr??ng giang ?????i h???i ch???ng ???????c t??ch s??? g?? l??m b?? con ng?? g???t.
S??ng kh??ng c??n s???c ??i c???y, ??i c??y!
*
Ch??a ?????i v???i tr??? th?? vui l???m.
????m n??o tr??? con c??ng t??? t???p ??? s??n ch??a ch??i ???b??ng ch???t??? ??? m???t tr?? ch??i c???a tr??? l??ng, ai c??ng r???t th??ch.
C?? khi m???i ch??i ?????n tr??ng l???n c??n ch??a v???.
*
H???i m??y bay ch??a ????nh ph?? mi???n B???c, ch??a ?????p lung linh.
Ch??a c?? nh?? gi???a, hai nh?? ngang th??? ?????y ph???t.
Hai b??n ch??a c?? hai ao sen, m??a h??? ?????y sen ?????p n???.
Ch??a c?? hai c???ng Tam quan b??? th???.
Nay v???n c??n gi??? l???i ???????c m???t c???ng b??n ph???i l??m k??? ni???m (ngo??i ch??a ??i v??o)
Nh?? ch??a gi???a ?????y t?????ng ph???t. Ch??nh gi???a c?? ??ng ph???t m???i sinh ba ng??y nh???y qua s??ng l???n, r??ng b???n ph??a ?????n ch???u.
Hai d??y ch??a ngang hai b??n c?? ??ng Thi???n, ??ng ??c, ??ng Nh???n ??n, ??ng Nh???n m???c, c?? nhi???u b???c tranh t??? c???nh Thi??n ????nh, ?????i ng???c.
Ai s???ng tu th??n t??ch ?????c th?? s??? l??n Thi??n ????nh, ai s???ng gian ??c th?? s??? v??? ?????a ng???c!
Ch??a tr???ng nhi???u c??y ??n qu??
N???i l??n gi???a s??n ch??a l?? nh???ng c??y xo??i c??? th???.
Qu??? kh??ng sai nh??ng ??n r???t ng???t.
???????c ??ng s?? cho m???t qu??? l?? m???ng h???t n???y (9)
????ng l?? ?????t vua, ch??a l??ng.
*
Ch??a Quan linh thi??ng nh?? th??? nh??ng c??ng kh??ng tho??t kh???i bom ?????n gi???c M???.
N??m s??u t?? (1964) m??y bay M??? ra b???n ph?? mi???n B???c, ch??ng r??u rao kh??ng b???n ph?? ?????n ch??a mi???u m???o, nh?? th??.
Ch??ng n??i m???m ch??ng v???y, gi???ng nh?? m???y l??o m??? ????m, n??i m???t ?????ng l??m m???t n???o.
Kho???ng n??m S??u S??u (1966) l??ng ta kh??ng c??n m???t m??i ch??a, ngh??, mi???u n??o.
H??? nh??n xu???ng th???y ch??? n??o c?? nh?? ng??i l?? m??y bay b??? bom.
L??ng c?? h??n hai ch???c ngh??, mi???u.
Nh?? ngh?? Tam T??a ngo??i ru???ng c???a M??? g???n L??ng D????ng, D????ng Th???y,
Ngh?? Tu Hu??t
Ngh?? M??? S??n
Nghe Ng?? Ba???
Th??n n??o c??ng c?? mi???u???
T???t c??? kh??ng c??n m???t vi??n ng??i.
Ch??a Quan bom ch?? ??i, x??t l???i, t?????ng g???ch ????? xi??u, c???t nh?? ch??a b???ng m??t to ng?????i ??m kh??ng xu???, ?????ng tr?? v?? gi???a tr???i d???m m??a, d???i n???ng???
C??c t?????ng Ph???t b??? h??i bom h???t l??n tr???i.
C??c s?? s??i c??ng ph???i ch???y n???p h???m tr??nh bom???
M?? Ph???t!
T??i c?? 100 b??i th?? t??? tuy???t v???nh Ch??a Quan!
3
Ng??y m???ng 3 th??ng 9 n??m 1959, sau Qu???c Kh??nh m???t ng??y, ch??? Qua (????? Thi Khi???c) hy sinh trong l??c b???n m??nh ph?? ???? m??? ???????ng 559 t???i V??t Th?? L?? t???n bi??n g???i Vi???t - L??o
(??i???m n??y con ???? h??nh qu??n qua v?? b??? s???t r??t n???m l???i.
???????ng chi???n l?????c n??y kh???i ngu???n t???i ng?? ba Th???ch B??n, huy???n L??? Th??? , Qu???ng B??nh ??i s??u v??o Nam.)
M??? ???? g???i ch??? v??o Ch??a Quan.
Con nh??? c??c th???y tu t???ng kinh ?????n ba ng??y ba ????m mong cho linh h???n ch??? si??u tho??t.
3
Con g??i l??ng t??i n???i ti???ng ?????p trong huy???n L??? Th???y.
C?? m???t b?? ho??ng c???a vua T??? ?????c l?? ng?????i l??ng Ph?????ng ???????c th??? trong l??ng T??? ?????c.
H??nh nh?? con g??i c???a v??ng v???a bu??n b??n, v???a l??m n??ng k???t h???p ???????c n??t thu???n ph??c, n??t linh l???i n??n ng?????i ?????p v???a n???n n?? v???a nhanh nh???n th??ng minh ????? s???c ch??o ch???ng tr?????c s???ng gi?? cu???c ?????i!
Con g??i c???a C??? Ng?? ????nh Nhu ?????t t??n l?? Ng?? ????nh L??? Th???y ch???c l?? c?? ch??t t??? h??o v??? qu?? h????ng.
M??? c??ng l?? ng?????i ?????p
M??? nh?? ch??? L???i, ch??? Gi???n, ch??? Hu???, o Th??, c??i Dung, ch??? M???t, ch??? ??iu, B???ng, B???nh, Truc, Th??n, Khi???c, Ch??nh???
M???t gi??n trung n??? tuy???t xinh c???a h??? Ho??ng, l??m c??c anh b??? ?????i ????ng qu??n tr??n doanh tr???i trung ??o??n 66 m?? m???n!
Nh??ng M??? hay ng???m ng??i than th???:
Con g??i h??? Ho??ng ph???n b???c, t??nh duy??n dang d???, gia th???t chia l??a.
4
M???, th???i con g??i c?? d??ng thon th??? n???n n??, da tr???ng, m???t tr??i xoan s???ng m??i cao , th???ng nh??ng kh??ng nh???n, hao hao gi???ng ph??? n??? ch??u ??u .
T??nh t??nh th???ng th???n, n??ng n???y, c????ng tr???c nh?? ????n ??ng
L???i c?? h???c.
??ng ngoai cho h???c ?????n t???t nghi???p Y???u L?????c th???i T??y.
Con h???c ti???ng Ph??p v???i M??? n??i v?? vi???t ???????c nhi???u ch??? h??n h???c ba n??m ti???ng Ph??p ?????i h???c sau n??y!
M???i l???n b???t g???p b?? T??y ngo??i ?????i ho???c trong phim ???nh, con gi???t m??nh t?????ng nh?? l?? M??? hi???n v???!
C??i n??t ?????p tuy???t v???i n??y con kh??ng th???a h?????ng ???????c.
Con l???i gi???ng Ba khu??n m???t ch??? ??i???n.
M??i d??i nh???n nh??ng h??i l??m.
V??? gi?? tr??ng th?? r??p.
M???t ch??? ??i???n kh??ng c?? ti???n trong t??i!
Con g??i l??ng gi???u v???y!
M??? c?? h??nh th???c nh?? th??? n??n n??n d?? ???m??? ngh????? (3), ch??? Qua (4) l??n 7 tu???i r???i m?? ??ng Ho??n trai t??n ho???t ?????ng C??ch m???ng c??ng M??? v???n y??u say ?????m, t???n t???y c???u xin l???y l??m v???!
Vi???c ???y th???c hi h???u x???y ra trong m???t th???i m?? Nho gi??o ??ang ng??? tr??? ?????i s???ng tinh th???n, v???t ch???t c???a nh??n qu???n!
*
M??? h??t r???t hay
M??? h?? c??ng r???t hay
H?? b???t mi???ng r???t gi???i (7)
M??? say t??nh gi?? g???o th??u ????m
Gi?? h???t th??c b??? tr?? (tr???u) v??o gi??.
Con kh??ng c?? gi???ng h??t, gi???ng h?? nh?? M???.
M??? th?????ng ch??
Gi???ng m??y thua gi???ng th???ng L???c (9)
Gi???ng n?? choong voong
Gi???ng m??y t???c t???c gi???ng Ba m??y kh??ng ????n ca ???????c.
5
Con kh??ng h???c ???????c M??? t??nh t???p th???, t??? ch???c.
??i d??n nh???, ??? d??n th????ng!
M??? th?????ng m???ng: ???M??y l?? ?????a ?????p kh??ng ??i, h?? kh??ng ?????ng???
Con th?????ng hay kh??ch b??c ng?????i ta.
T??? thu??? nh?? Tr???n m??? mang b??? c??i, c?? l??ng Ph?????ng, l??ng Ph?????ng c?? nhi???u l???n b??? ????i.
Nh???ng n??m m???t m??a gi??ng hai thi???u th???n m???i ng?????i l???i ch???y l??n c???n, l??n r???y v??? ?????t tr???ng khoai, tr???ng s???n.
Con g???i nh?? b??? ????i ph???i b??n g?? cho C?? l?? (6)
Nh?? ??ng Gianh trong l??ng ng?????i n??o c??ng cao nh?? T??y nh??ng l???i th?????ng b??? ????i s???m nh???t.
Em g??i ??ng Gianh ph???i l???y C?? l??.
M???i l???n ??? v??? th??m l??ng c??? b???n tr??? ch??ng t??i ??i xem nh?? xem ng?????i ngo??i h??nh tinh v??? tr??i ?????t.
??ng ch???ng ??? gi?? ??en nh?? kh??c g??? mun, mi???ng l??c n??o c??ng ng??m ???ng ??i???u (t???u) ph?? ph??o kh??i thu???c bay ?????y xung quanh.
C??n ??? th?? m???c v??y nh?? c??c m??? thi???u s??? C?? l??, ch??? kh??ng m???c qu???n nh?? g??i l??ng.
M??? t??i n??i:
N??m ????i nh?? ??ng Gianh ph???i b??n g?? cho C?? l?? ????? l???y khoai s???n ??n c???u ????i.
C??i ????i n??m 1945 r??ng r???n l???m.
M??? t??i th?????ng nh???c l???i m???t n???i kinh ho??ng ?????n gi??? c??n run.
M??? k???:
Nh?? ??ng ngo???i ??? s??t ch??? Phi??n, ng?????i ????i t??? c??c mi???n d???t v??? kh??ng ?????m h???t.
K??? n???i (?????i) b??n th???, h????ng ????n, ng?????i k??o ch??, d???t con l???n nga, l???n ngh???n, ??o qu???n t??i t???p ??i th??u ????m su???t s??ng.
M??? ng???i ??? c???a s??? cho h???t x??u ti???n n??y h???t x??u ti???n kh??c cho ng?????i ????i qua ???????ng.
Gi???a ch??? Phi??n ng?????i ????i n???m la li???t
R???i th?? ch???t d???n ch???t m??n h???t
L??ng ph???i c??? ????m m???n x??u n???u n?????c khi??ng ??i ch??n.
C?? c?? g??i ????? m?????i t??m ????i m????i s???ng lay l???t l??u nh???t
M???y tu???n sau m???i ch???t!
Su???t ?????i M??? nh???c nh??? con c??i
???G???ng ch??m l??m ?????ng ????? ch???t ????i nh?? n??m 1945
Th????ng t??m l???m!???
*
(C??n n???a)