Thơ Đỗ Hoàng (trích)

Đỗ Hoàng

1 - NHẶT TỪ BÙN

Nhặt từ bùn
Bông sen trắng, bông sen hồng
Hương thơm nghìn năm!

Nhặt từ bùn
Hòn than đen nhánh ánh trời   
Mà cánh rừng đại ngàn còn in dấu vết 
Biết đốt những mùa đông
Sưởi nồng trái đất 

Nhặt từ bùn
Hạt thóc
Nằm trong tối đen hơn trăm triệu năm
Đến hôm nay
            qua hơi bàn tay người lại mọc
Cho mùa màng thêm hạt
Như tinh yêu ủ chin bất ngờ

Và cũng bất ngờ
Nhặt từ bùn câu thơ
Thời gian
không hóa thạch!

Huế 1982

2 - NGỦ QUÊN

Không có mặt trời
Trái đất
ngủ quên
Trong triệu năm băng giá

Không có con thuyền
Dòng sông
Ngủ quên
Và tự xóa mình khi về biển cả!

Không có người đi
Con đường
Ngủ quên
Và cũng vào cây cỏ!

Không có tình yêu
Trái tim ngủ quên

Bao lứa đôi
Hóa đá!

Huế 1982

3 - PHÚT EM QUA

Mỗi chiều
Mỗi sớm em qua
Như tia nắng xanh như ngôi sao bạc
Trai tim tôi
                  Bị mũi tên Ê rốt (*)
Đam mê này
Ai gỡ cho ra?
Tôi
biến thành con bò vàng đưa em ra đảo 
Thành hạt mưa ái tình lần mò xuống hang sâu
Cái phút em qua
                    Thơ tôi
                         không là mộng ảo
Cái phút em qua
                        Tôi là mối tình đầu!

Em đi giữa phố chiều nay
Dịu dàng như mầm tơ mới nhú
Tiếng chân em
                 ấm lại tim tôi băng giá
Cỏ cây yêu đời
              Cây cỏ thêm hai lần.
Nếu một ngày không ra phố trông em
Ngày ấy chỉ còn một nửa

Tôi biết đời tôi đáng sống
Phút đời thường
Có em qua!

Huế 1983
-----
(*) Tích thần thoại Hy lạp





 4 -   EM  VÀ RƯỢU

Ruợu là em
Để tôi say mãi

Tôi đi ngược dòng đời
Có kẻ thóc mách bảo tôi
-         Mày nhúng hơi men – mày chết
-         Thuốc độc đấy  - mày chưa biết.
-         Tuổi còn xanh – xa lánh đi!

Tôi vẫn để ngoài tai
Mặc lời oán hờn.

Em là hổ (*)
Người xưa còn yêu!
Em là rượu
Ai mà cầm được!
Tôi yêu em
Không một phú ngại ngần!

Tôi uống em
Uống luôn cả ánh mắt say
Em chẳng ngả nghiêng
Mà tôi thì nghiêng ngả.

Em vĩnh hằng muôn thế kỷ
Tôi thì một kiếp say thoáng qua!

Huế 1983
-----
(*) Tích trong truyện cổ tích Việt Nam

5 -    THẾ KỶ HAI MƯƠI

thế kỷ hai mươi
con người ở đâu cũng tàn ác như nhau!
đâu riêng xứ bên kia bờ chiến tuyến!
đất bằng này
sẵn súng, sẵn dao
sẵn những lời đổi đen ra trắng!

cái chết ở đây
nào có khác gì.
phát súng bên này, phát súng bên kia.
phát súng nơi nào cũng là tiếng nổ.
phát súng nơi nào cũng chẳng tránh ai.
nó chẳng chừa
một trái tim hồng
một đầu lâu đỏ!
phát súng bên này,
phát súng bên kia
phát súng nơi nào cũng đưa người ta xuống lổ!

*

thế kỷ hai mươi ghê gớm một thời.
thế kỷ của những cái đầu điên loạn,
thế kỷ của những cuộc chiến tranh huỷ diệt đồng loài
thế kỳ của những cái loa tăng âm cùng quẩn.

trái đất
một thế hệ trai trẻ thông minh.
tuỏi hai mươi mất đi không bao giờ quay trở lại,
tuổi hai mươi mất đi,
lịch sử hành tinh thành hoang phế.
xương máu người thành núi, thành sông!

anh lính ngoài trái đất
anh cũng như tôi.
tuổi hai mươi thấp hơn nòng súng lạnh,
tuổi hai mươi làm thước đo bờ chiến tuyến.
oán hận đôi bờ trầm tích nghìn năm!

*

thế kỷ hai mươi!
thế kỷ của những con người thú
đồng loại chẳng còn tín hiệu tìm nhau.
thế kỷ hai mươi làm chiến tuyến.
không nôi trường tồn

trái đất
chiếc đầu lâu!

17 – 3 – 1973


6 - MỘT NGÀY

Một giờ có em
Anh có một ngày tuyệt đẹp
Hai mươi bốn giờ đi qua
Anh có hai mươi bốn ngày tuyệt đẹp

Anh say mê ánh mắt em
Như mặt trời say mê trái đất
Tự đốt thân mình
Thắp sáng đêm đen!

Một tháng
Một năm
Một đời
Anh triệu ngày tuyệt đẹp

Nếu anh cứ chờ đợi cho trái đất quay một vòng quanh mình nặng trĩu để tính vào đêm có được một ngày
Thì Thiên Hà này sẽ rất ngắn ngủi
Như đời sống thực của phút giây!

                     Huê 1983


7 - TRÊN ĐÔI CÁNH THIÊN NGA

Không gian quanh em như làm bằng tơ
Âm thanh quanh em
Êm như thơ!
Cuộc sống bừng lên theo vũ điệu
Em thành thiên nga bay lên trời.

Những ngôn ngữ cuộn sôi cánh núa
Tiếng xiết lăn của bắp thịt làn da
Tiếng của sợi tóc nói trong hơi thở
Khoảng trời tình yêu bên em lướt qua!

Khi không gian tưởng như ngừng trôi
Khi thời gian rắn lại
Màu cánh tiên áo em trẻ mãi muôn đời
Em dâng tấm ngực trần
                               chặn bão dông ùn tới
Để cuộc sống thanh bình
                              theo vũ khúc chơi vơi…

Mơ hay thực?
              giữa bến bờ lẩn lộn
Thiên nga hiền hóa thân
                             chính là em.
Nghìn đôi mắt trông theo dáng đứng
Lúc cánh tay mềm lướt gió bay lên.

Sự ngạc nhiên này không danh riiêng cho anh
Em hiện ra làm đời khác lạ
Tình yêu là ngọn lửa
Ngôn ngữ làn da tiếng nói lại gần

Em chinh phục tầm cao
Chưa dễ ai đạt tới
Bằng sự dịu dàng như lụa, như nhung.
Chân trời xa muôn đời vẫy gọi
Cuộc sống ơi
Phía ấy vô cùng!

     Huế 1983

8 - SIÊU SAO  & MỸ NHÂN

Gửi Platini

Như anh
Thế là viên mãn
Dù kết cục Mecico 86 buồn  thảm
Dù chính anh đá quá penanti ra ngoài.
Bao mỹ nhân hành tinh ôm mặt khóc
Ngực vỡ quả bong tròn!

Thật ra chẳng dễ dàng
Tạo dựng được như anh
Nước mắt mỹ nhân
Minh chứng cho một tình yêu tuyệt đỉnh sáng trong
Cái chiến bại đăng quang vương miện1

Hà Nội,
Mùa wordcup 1986

   9 -    KHÁCH TRỌ

Chiều nay ta làm khách trọ
Thấy máu mình rớt xuống hoàng hôn
Chiều nay
Ta làm kiếp chó
Lang thang khắp nẻo cô hồn

Ta lạc giữa bầy đời vô nghĩa
Lãng du, gái điếm giết người
Lục súc tranh công, tục tằn trần thế
Chết sống xô nhau chém nát cuộc đời!

Không đạo đức
Không học hành
Không nghề
Không nghiệp
Không quê hương , bè bạn người thân
Nhuộm trái tim mình bằng màu đen a xit
Khuôn mặt cuộc đời gậm nhấm ngày đêm.

Thân xác với linh hồn không gìn giữ
Khi ngược xuôi góc hẽm đô thành
Nỗi hoang trống nghèo hèn xa xứ
Ta bụi đời
Ta hạt cát bỏ quên!

Ta muốn tru
Muốn gào vài ba tiếng
Bớt trống tranh ngày lạnh mưa dầm
Muốn lưu lại tiếng của con chó chết
Đánh thức lòng bao lủ mù câm!

Chiều lẻ loi mưa tơi tả xuống
Ta là khách trọ quán đời
Bao kiếp sống con vờ ai biết đến
Gã bụi đời lang bạt ấy là tôi!

                   Sài Gòn năm 1988!
   
   10 -    TÂM SỰ NGƯỜI LÍNH

Tòng quân lữ thứ tằng kinh chiến,
Thuyết đáo nam chinh các tự sầu
(Lính già từng trải mùi chinh chiến,
 Nghe đánh về Nam hết cả hồn!)
   Nguyễn Trung Ngạn - Đỗ Hoàng dịch


khi trái tim con người đã biét yêu thương,
đã biết phân biệt đâu là lẽ phải,
thì lúc đớ người ta phải chịu những gì tưởng như không chịu nổi,
của những thế kỷ chiến tranh bạo tàn trên mặt đất sinh ra!

tuổi thành niên năm tháng trôi đi,
bộ quân phục bạc phai màu nắng cháy,
mọi khổ đau đều bắt nguồn từ nơi ấy,
buổi chiều nhàu trên những dải rừng hoang…

ngày dài lãng quên theo nẻo, lối hành quân,
đêm co quắp với đội hình đánh giặc.
lính truyền cho nhau những tin kín mật,
chung lưng khi gặp quân thù!
đã vào lính rrồi,
người ta ít nói đến ước mơ,
kỷ niệm cũng phai dần theo khói lửa,
cái riêng kia nhiều khi không biết nữa,
mải mê công việc quên người!

thiên nhiên đổi mùa, mưa ngàn nắng nôi,
da dẻ thay màu,
người thay suy nghĩ!
đời lính tập làm quen với đói khổ,
làm quen với cái chết thường ngày.

thời gian trôi đi cũng chẳng ai hay?
Không có khái niệm thì giờ nơi chiến trường hoang dã.
khoảng thời gian vụt trôi qua đó,
nhẩm tính ra cũng mấy vạn năm rồi!

khi trái tim con người đã biết yêu thương,
là khi trái tim con người từng biết khổ đau,
vì những niềm vui,
vì những ký ức ban đầu trổi dậy,
vì những gì quý mến nhất trên đời tàn lụi!
trong cuộc trường chinh khò gặp lại một lần!
Tâm sự người lính

người lính sống nhiều với nỗi gian truân,
với bao nghĩ suy,
với bao dằn vặt!
nỗi đắng cay điên cuồng,
nỗi thâm gan uất ức.
mà cuộc đời không để để cho yên!

không thể đi tìm một sự thật lãng quên,
không thể sống tách mình ra ngoài quân ngũ.
kỷ luật nhà binh vẫn làm khốn khổ,
- lòng tự do khao khát của con người!

người lính đi nhiều và qua trăm nơi.
họ biết được nỗi đau của đời họ đang sống.
họ biết lắm kẻ gào lên
rồi im lặng,
triền miên trong suy nghĩ lao lung.

ai là người tri kỷ của nỗi lòng họ,
có không?
hay chỉ kẻ đứng bên ngoài tán thưởng.
họ muốn tìm ra thực chất cuộc sống,
mà máu tim hồng của họ đang rơi!

bao cái chết của một thời xa xôi,
nay lại trở về trên giường bệnh,
cái chết bình thường cũng làm nên con tính,
để loài người phải suy nghĩ hôm nay!

sống sót qua cuộc chiến tranh này còn lại là ai?
bụi chiến trường trên ngã đường chưa lắng đọng.
người lính ngã mũ ra,
trời cao đất rộng.
tưởng niệm hồn người quá cố năm xưa!
chiến tranh khốc tàn,
kẻ chết,
người lưa!
qua khói lửa bây giờ dừng lại.
nơi bờ tre có bàn tay run rẫy
của mẹ già khóc đón con về!

chiến tranh đã đi qua
chiến tranh là thế kia!
cái chết cũng bình thường như mạng kiến.
nhiều chứng nan y làm cho con người trống rỗng.
phần yêu thương nay đã mất đi rồi!
phút giây trở về
đổi lấy đời trai,
họ mệt mỏi ê chề như năm tháng.
mẹ hiền đón anh,
một người trọng bệnh.
qua vạn năm chưa ai chữa cho lành!

bây giờ anh không muốn tìm về người thân,
bỡi sức lực trong anh đã kiệt.
tuổi yêu đương ngày xưa đánh mất,
trái tim vết chém u bầm!

phía quê nhà không một ánh lửa thắp lên.
bom đạn xáo trộn cày sông bến.
người lính tần ngần như kẻ chưa hồi sinh sự sống,
nhìn tầng mây ngơ ngác giữa trời quê.

chiến tranh,
chiến tranh
là thế kia!

lứa tuổi yêu đương không còn mơ ước.
khi biết kẻ làm ra điều ác,
là khi anh đã ma dại, thân tàn!

nghìn năm qua nhân loại đã căm hờn.
bao cảnh chiến tranh vô nghĩa lý,
nghìn năm nay loài người xâu xé,
nghìn năm sau nhân loại vẫn lên án cuộc những chiến tranh này!

chiến tranh chẳng đem lại cho con người lợi ích nào đâu.
chỉ cái chết đè lên đầu, lên cổ.
bao đói rét dồn về người cùng khổ,
bao bất công phải ôm hận nghìn năm!

chỉ một nhúm người làm giàu trong chiến tranh,
chỉ một nhùm người nuôi sống đời mình
bằng máu đồng loại chảy.
chỉ một nhúm người ấy
xui cả tỷ người chém giết lẫn nhau!

được sống sót trở về trong khoảng vắng cô đơn.
đồng đội chết còn ai bât giờ nữa?
lạ lùng lắm dù đứng nơi xứ sở,
có mẹ già run rẩy đón con xa!

người lính thân tàn như một vật vô tri,
người ta nhìn vào anh lạ lắm
- đấy giá trị của người trai chinh chiến!
đổi lấy gì khi anh trở về đây?

người lính u buồn úp mặt vào hai bàn tay,
vết thương trong lòng máu túa.
giá anh như đồng đội anh không còn nữa,
sẽ yên hơn khi phải sống với thế gian này!

cuộc đời vẫn chưa hết đâu!
vạn người như anh hồn bay lưởng vưởng…
rồi sau này còn ai nhắc đến?
nỗi đau sâu kín của con người.
mà thế kỷ chiến tranh này đã tàn phái!

              
                                     Điểm chốt 176
                             Biên giới Việt – Lào
                                Tháng 9 năm 1973

    11 -        LOÀI NGƯỜI


I
bao nhiêu triệu năm Tạo Hóa mới sinh ra được chữ Người.
bao nhiêu triệu năm Tạo Hóa mới cho Ta niềm kiêu hãnh của loài vật thông minh bậc nhất.
bao nhiêu triệu năm niềm kiêu hãnh không một loài nào cướp mất
xuyên qua ngàn thế kỷ xa xôi.
Bao nhiêu triệu năm ta mới có được chữ Người
     - dẫn ta tới những tình yêu kỳ lạ
     - dẫn Ta tới cái căm hờn nghiệt ngã
trên hành tinh này nửa trắng, nửa đen.


Ôi!
Ta đã tự hào với những niềm tin.
với những đam mê điên cuồng cỗ vũ.
Tâm sự người lính

với những tình thương rộn ràng ghê sợ
khi Ta đứng trên đỉnh núi muôn loài!

con Người
con Người
lúc đang bé thơ
đã  biết bắt kẻ khác loài về thần phục
đã biết gieo vào triệu năm sự chết
trong hang ngàn niên đại xa xưa.
con Người
con Người
với tiếng cười điển hình trên lớp thú
với tiếng cười biết làm nên tất cả
cuộc sống khác thường trên khắp hành tinh!

II

 Ôi!
Ta đã mất lòng tin
Ta biết bắt đầu từ trong loài ta ở
Ta biết bắt đầu từ khi
Ta đứng trong loài Ta,
Ta nhìn rất rõ
sự thật đắng cay


sự thật đảo điên
sự thật ác tàn
ngự trị thế gian
loài vật người, loài vật thú!

sự thật thông minh
sự thật ngu sy man rợ
thế gian đầy những nỗi thương đau!

III

điển hình cho sự điên cuồng cấu xé lẫn nhau
điển hình cho sự thù hằn khủng khiếp


là sự thật
hàng tỷ Người bị giết
nguyên do loài vật Người gây ra
mấy ngàn đời
vạn thế kỷ trôi đi
loài Người cô đơn sống trong loạn lạc

loài Người cô đơn ở trong chết chóc
loài Người cô đơn không có đường ra!
loài Người thông minh
loài Người ngu sy!
để bạo chúa nghìn đời ngự trị
để những cuộc sát tàn vô nghĩa lý
như chứng nan y hoành hành mãi trên đời!

IV

trong cái chết thất kinh cũng có tiếng cười
trong cái chết thất kinh cũng có kẻ lấy làm hàng mua bán
trong cái chết thất kinh cũng có kẻ lấy làm mục đích sự sống
nhuộm đồng tiền bằng máu Người rơi!
               
loài Người ngu si
và lũ chù hôi
hàng niên đại đè lên mạng Người cùng khổ
hàng niên đại vạn kẻ lánh đi vì sợ
để ngợi ca cái ác điên cuồng!


bao nhà thơ mất hết lương tâm,
bao bọn báo bồi, văn bồi làm gián điệp
bao tác phẩm nghệ thuật biến thành biệt kích
cuộc đời này đánh đĩ với văn chương!

V

bọn thống trị lấy ác tàn để làm "trí nhân",
bọn xu thời lấy cúi luồn làm nơi thăng tiến
mục đích đời là gì?
                khi ác tàn cần đến,
chúng sẵn sàng bán hết lương tâm!

chỉ lấy một mẩu đời thôi,
có bao nỗi bất công

bao nỗi oán thù khủng khiếp
bao tai họa chùm lên đầu Người
bao oan nghiệt
hành tinh đói nghèo ly loạn đến nghìn sau!

chỉ lấy một mẩu đời thôi
                        có ai tính hết đâu
một phần triệu triệu lần cái ác


con Người
con Người
gớm ghiếc

bao triết gia coi khinh sự chết
bao nhà thơ ca ngợi cái điên cuồng
bao nhà văn bán đứng văn chương
bao chính khách phỉnh phờ
                     ngồi một nơi xui gào cổ vũ...

VI

chưa một nhà thống kê nào tính chính xác
cái ác tàn hôm nay, mai sau và quá khứ.
chưa một nhà nhân đạo nào nói hết
sự thật trắng đen
chưa có kẻ cầm quyền nào tự nhận
mình là lũ ác tàn
chưa có kẻ nào dám ngoảnh lại nhìn
đời mình trong lốt thú!

loài Người vỹ đại làm ra những điều
diệu kỳ trên trái đất

con Người cũng là kẻ bạo tàn bậc nhất
đau thương nghìn đời xưa
đau thương nghìn đời nay
và sau những thế kỷ xa xôi...


VII

không gian, thời gian vĩnh viễn kéo dài
bao tai họa loài Người còn phải chịu

bao đau thương còn đẵng đeo mãi mãi
bao kẻ ác tàn đang sống phởn phơ
bao con Người lương thiện chết bơ vơ
bao nhiêu...
mà chữ Người lại chia đều cho mọi đứa?

biết bao giờ Ta được tin
                  được cầu mong hơn chút nữa?
loài Người xóa đi cái căm ghét thù hằn
loài Người xóa đi cái dai đẵng chiến tranh!
để cho con Người được nhìn trời cao, đất rộng
đem điều thiện trở về cuộc sống

mọi thù hằn, tàn ác sẽ tan đi!
cho trái đất không còn bị cắt chia
cho cuộc đời khồng còn ngu si, ác tàn bịp bợm
để chỉ có
con Người

con Người duy nhất
trên hành tinh này
tan hết màu đêm

ta mong một ngày
ta có lại niềm tin
ta có lại niềm tin

trong loài Ta ở
thì chữ Người
mới trở về với loài Ta đó!

            Cao điểm chốt 280
           Biên giới Việt  - Lào
             Ngày 4 - 6 - 1973


12  -  VÊ NGƯỜI LÍNH

Gửi anh Nguyễn Minh Châu

Tôi không thích ”Dấu chân người lính” (1) của anh!
        nó mới chỉ là dấu chân thôi.
             điều suy nghĩ ấy đến giờ tôi vẫn đúng.
                     có lẽ anh và cuộc đời chấp nhận.
                                  tác phẩm bề ngoài hiện thực
                                              chiến tranh hôm nay!

Còn gì hơn
khi đời có lời hay
Tiểu luận của anh về
“Cánh rừng già và người viết trẻ” (2)
Cái tiểu luận
      dù né tránh đi nhiều tầng
                      nhưng vẫn làm cho tôi
                              hai lần vỡ lẽ
                                     hai lần quý mến anh hơn!

Người cầm bút
           viết về chiến tranh
                     mà quên đi nỗi đau của người lính
                             là bất công  (3)
                                  là phản bội lại phần hy sinh
                                            khổ đau,
                                                   tang thương
                                                             của cuộc đời trận mạc! (4)

Người cầm bút
     viết về chiến tranh
            mà quên đi những ngày gian nan
                         khốn cùng
                                 cực nhọc
                                        là quên đi tình thương rộng lớn của con người! (5)

Nỗi lòng anh
      làm xúc động tim tôi!
               tình tác giả
                         cao chiều cao tác phẩm.
                                  những trang viết ngày qua
                                          còn mang tính chất cổ động
                                                    nó mới chỉ là bề ngoài
                                                            của hiện thực chiến tranh!

Bây giờ
              khi tiếng súng trên chiên trường vừa mới tạm ngưng
                      ta lẽ nào tự chôn sâu
                             những điều trái tim ta
                                     thường nấu nung, suy nghĩ?
Ta lẽ nào?
          điềm nhiên
                nhìn cuộc chiến tranh chống Mỹ
                           bằng ánh bồ câu
ngây thơ hoài như chú học trò con!

Giải bày thật lòng
    biết nhìn rõ giá trị chân tính
          của bao sự tích anh hùng
                bao chiến công xô bồ
                         làm loài người kinh ngạc
                                 là có muôn vàn cái chết
còn kinh hoàng hơn cả lúc bom bay!

Tất nhiên
      không dễ dàng gì
                   người viết,
                            viết được ngay
                                     và in được ngay.
                                            cái lý lẽ của những ngày kháng chiến.
                                                 song cái cần nhất
                                                         mà muôn đời cấn đến
là người cầm bút có lương tâm!

Tôi quý mến anh
     là một quân nhân.
         một quân nhân nào không có nỗi đau trong trận đánh
                dẫu trận đánh ấy
                        ta hoàn toàn chiến thắng
                               thì cái thất bại đang chờ
                                       trong giữa lúc mọi người cười
                                                     nhìn lũ giặc tan thây!  

Tôi quý mến anh
          là một con người
                   một quân nhân Việt Nam thẳng ngay.
                             một con người, một quân nhân Việt Nam
                                    không cần một phương pháp nào tráo trở.
                                             một con người, một quân nhân Việt Nam không hề biết sợ!
                                                   để nói lên bao sự thật tro tàn
từ trong nỗi thương đau!

Người lính như tôi
       một lúc chưa thể hiểu hết đâu.
             một lúc làm sao hiểu hết lương tâm của người chân chính
                     song giá trị mà muôn đời cần đến
                          là người cầm bút có lương tâm!

Bài viết của anh tuy chỉ giản đơn
       nhưng nó là cánh cửa mở ra cho loài người có lương tâm suy nghĩ
          cho loài người có lương tâm nhìn ra cuộc chiến tranh chống Mỹ
                với bao sự tích bi hùng!

Những ngày qua đọc anh, suy nghĩ về anh
          là tôi biết những điều ấy cho tôi yêu anh thêm lần nữa
                    là tôi biết nhìn lại
                             những suy nghĩ và cách viết của mình còn nông cạn quá
                                     trên đường chiến chinh
                                           tôi là người lính chưa đi xa.

“Người viết trẻ và cánh rừng già”
tác phẩm của những ngày đánh Mỹ.

Ôi! Còn biết bao những cách nhìn đời
             cách tìm chân lý
                   để tìm ra giá trị đời văn!

Qua tháng
          qua năm
              đổi máu trong chiến tranh
                     ta mới chỉ hiểu một phấn cái chuyện đời ta đang viết
                                tự ta mới dám nói lên sự thật
                                             mà loài người không thể nghĩ suy thay!

Cuộc chiến bộn bề của những ngày hôm nay
                 không thể dăm năm, mười năm mình làm hết được.
                          điều anh nói như một lời tâm huyết.
giải bày cho hàng triệu người lính đang hành quân!

Mọi thế hệ sẽ trôi đi
                   nhưng thời gian trường tồn
                             còn lại
                                     thời gian và người lính

sẽ làm hết công việc viết văn của đời mình!


                                         Đêm Mỹ Cương - Đường Trường Sơn –
                                                   Biên giới Việt - Lào
                                                   Ngày 9 tháng 11 năm 1973
                                                               Đ – H

(1)     Tiểu thuyết của Nguyễn Minh Châu
(2)     Tiểu luận của Nguyễn Minh Châu in trên Tạp chí Văn nghệ Quân đội tháng 2 năm 1973
(3)     (4) (5) Ý trong tiểu luận của Nguyễn Minh Châu


13 - HỌA SỸ VÔ DANH

Kẻ ấy phết màu vào thời gian
Đỏ lam cam chàm tím…
Trời xanh, đất đen chẳng ai nhắc đến!

Đồng nghiệp lắ đầu, đồng loài bưng mắt

Vâng,
Có thể họ trọn đời không miếng cơm manh áo
Lồng ngực hồng hoang mạc đóng băng
Cái kết cục
Con số không

Nhưng kẻ ấy vẫn tháng ngày như con còng biển Đông cần mẫn miệt mài phết màu lên thời gian

Biết đâu mắt trần
Không nhìn ra
Van gốc (*)

Hà Nội 1991 
-----
(*) Họa sỹ thiên tài người Hà Lan

14 - HAI MẶT

Tốt
Xấu
Anh hùng
Tiểu nhân

Hai mặt đời song song tồn tại

Phía trước vầng trăng
Ánh sáng dịu dàng
Phía sau là đêm tối kín bưng.

Cô gái cầm chiếc gương soi
Thấy mình đẹp xinh
Vô tình khi lật lại
Những cánh hoa rực rỡ biến mất rồi.
Để lại màu đen đầy trời
Tràn lên mặt đất

Một ngày anh gặp em
Không ngờ được
Trái tim nói tiếng nói riêng

Từ đó
Anh biết mình lầm
Nghĩ trang đời kia
Như tình yêu
 Hai mặt!

Hà Nội, năm 1986

15 -VỚI NGUYỄN DU

Ngày viếng mộ Cụ

Cụ là đỉnh núi cao phía xa
Cháu con phải vượt
Đường gian lao
Bể khổ trầm luân
Ai không có một lần rơi nước mắt
Trước đời Kiều gặp bước Sở Khanh!

Hồng Lĩnh ơi!
Bao nhêu lần con thấy
Tóc thi nhân trắng xóa ngàn mây
Nghĩa sinh kế hùng tâm đời là vậy (*)
Hành trang con theo Cụ ngày ngày.

Cái đích thực gần
Nhưng xa lắm
Nẻo cội cành thăm thẳm nguồn sâu
Lời thi sỹ ba trăm năm dặn lại
Chữ Tâm kia vầng nhật nguyệt trên đầu!

Ghi Xuân, Hà Tình tháng 6 - 1989
-----
(*)Ý thơ Nguyễn Du:
Tráng sỹ bạch đầu bi hương thiên
Hùng tâm sinh kế lưỡng mang nhiên
(Thơ chữ Hán Nguyễn Du)

16 - KÝ ỨC HÀ NỘI

Cuối giờ vui
Đầu bạc
Hồ Gươm phượng vẫn thắm bờ
Tháng năm xa mảnh đời đau đáu
Ta về Hà Nội
Thành xưa!

Người đi
Ngày không lưu giữ
Chân trời đau lời hò hẹn
Phố dài quên lãng xa xăm.có ta thêm lầm lỗi
Điều trăm năm…

Một mình
Một mình
Ngày ấy
Đời thực còn giấc mơ?

Chưa nên niềm vui
Nỗi buồn
Hò hẹn

Ta về Hà Nội
Thành xưa!

Hà Nội 1989

17 - TRƯỚC TRANH MỸ NHÂN

Tôi nhìn những bức tranh mỹ nhân
Treo trong phòng người tráng niên ở bên bàn làm việc.
Thiếu nữ kia có một thời quá đẹp
Nay thành tranh lại gặp tuổi già!

Một quảng đời trẻ trung sôi nổi trôi qua
Tôi không nghĩ tình yêu đã mất
Trái tim trong ngực người tráng niên chưa chắc đá chết
Có việc gì đâu mà tự dối mình!

Cứ sống
Và yêu đi
Tình yêu tuyệt vô cùng
Cái đẹp thực trong đời có thực
Đừng để những ngày sống động này sinh đôi cùng bức tranh chết
Chôn vùi lứa tuổi đang yêu!

Huế 1983

18 - TUỔI MỒ CÔI
Tặng Trương Nam Hương

Ta trong nhau
Tuổi thơ hẻm phố
Dấu chân non vấp đá cuộc đời
Khoảng trời xa chung chiêng ngoài cửa sổ
Xanh xiết mòn năm tháng chông gai!

Tuổi mồ côi
Hẻm phố mồ côi
Đèn hạt lạc thắp nhức mắt đêm loãng
Bát cơm chập chờn vơi hình năm tháng
Đất níu dìu nhau vất vưởng vỉa hè!

Tuổi mồ côi
Mơ mái phố chở che
Xương Mẹ lạnh dưới mồ tấng đất lạnh
Khát vọng cha giữa buị đời tung tán
Câu thơ buồn
                Dắt tuổi thơ đi!

Ta trong nhau qua nỗi dại khờ
Mưa hảo huyền lụt mắt trẻ nhỏ
Nắng ảo tưởng cháy trong sách vở
Chẳng thấy mình trong đoạn đời qua.

Tuổi mồ  côi
Thơ dắt đi xa
Mới thấu hiểu nỗi đau là vô hạn
Mới biết được trái tim không bụi bậm
Bài hát chính mình
Là tuổi mồ côi

 Biên Hòa 6 - 1988





19 - GIA MA LY A (*)

gia ma ly a
em đến đột ngột như vì sao lạ bất ngờ hiển hiện giữa trời khuya
cao xa ngỡ ngàng trước dáng em bước qua cửa
mái tóc mây nâng vầng trăng
em đoan trang
làm tê buốt những trái tim háo hức
em dịu dàng
cho những trái tim hồi sức.
mỗi cử chỉ của em hơn hết vạn lời!
ánh mắt em soi rõ tâm can giả dối.

em đến
một phần thực đời anh
một phần thực đời anh sau những lần vượt qua nhiều chặng đường mệt mỏi

họ đổi ly cho nhau để được nhắc tên người yêu mến:
Thanh Thủy, Hồng Thủy, Thu Thủy,
Diễm Hương, Diễm Lệ, Diễm Mi
Quỳnh Thanh, Quỳnh Hương, Quỳnh Hoa…
riêng anh phải xoay đổi mười ly
để được một lần nhắc tên em:
- giamalya!

giamalya!
anh đổi đời anh cho mười bước đi để đưa rượu mời mọi người
anh bước đi mười lần như thế
để được một lần
mời em!

Huế 1982
-----
(*) Tên nhân vật trong truyện ngắn cùng tên của nhà văn Liên Xô (cũ) Aimatop


20 - TRÁI KHÔNG CÒN MÁU CHẢY

bay lên vũ trụ
mới biết trái đất cô lẻ như thế nào trong không gian
điều này các nhà du hành hiểu rõ hơn ai hết!

thế mà trên trái đất
lửa đốt rừng vẫn cháy ngày đêm!
tiếng nổ làm núi non rạn vỡ

máu người chảy nhiều hơn cỏ

hành tinh bị ruỗng!

giá như
ai cũng được một lần vào vũ trụ.

chắc
trái đất
không còn máu chảy!
 
   Hà Nội 10 - 1997


21 - VỀ  MẸ

gần bảy nươi năm
cuộc đời góa bụa của Mẹ đi qua
không một ngày nào không đầy sương gió
tóc Mẹ bạc dần những đêm ít ngủ
nỗi lo nào cũng để về con

con thì vô tư
cả lúc Mẹ buồn
chưa một người con nào hiểu hết tấm lòng của Mẹ
bao năm trôi qua vẫn còn thơ bé
việc con làm chưa đến chốn đến nơi.

chỉ dây khoai, cây lúa thương đời Mẹ
nên vụ về cho rau cho trái
tay Mẹ bòng, tay Mẹ dắt bầy con qua cơn đói
suốt một đời cuốc bẩm cày sâu!

còn con đã làm nên được gì đâu?
tấm áo Mẹ mang sờn vai mà con chưa sắm nổi
hôm nay lên đường Mẹ lại lo đùm bới
vẫn bát cơm ngày mùa của Mẹ làm ra!

con đi xa
gặp bãi sắn vườn cà
mới thấu hiểu lòng đất nhắc nhở
con hiếu thảo
mẹ chỉ cần có thế
để yên lòng trước lúc đi xa!

Huế 1983

22 - BUỒN

có người lấy chất liệu trong thiên nhiên làm trái tim của mình
còn tôi lấy buồn làm trái tim tôi
buồn hình thành nên tôi
từ ánh mắt làn mi
từ dáng dấp nghĩ suy

tôi chết đi vì buòn
tôi sống thêm nhờ buồn!

cũng vì buồn mà tôi yêu
cũng vì yêu mà tôi buồn

tôi có thể mất đi
nhưng buồn tồn tại
trái tim còn mãi!

     Huế 1983

23 - KHOẢNG CÁCH

chẳng có khoảng cách giữa các vì sao mà ánh sáng kia không tới!
nhiều vô cùng gần lại trong tầm tay
nhà thiên văn có thước đo cực tiểu
để đi hết không gian
                         chiều rộng
                                 lẩn chiều dài!

thế mà em
chẳng ở đâu trong thiên thể
chỉ cách anh
lối phố, con đường
thế mà anh
chưa một lần đến được
dù tốc độ trái tim nhanh hơn ánh sáng hàng tỷ năm

mới biết
tính anh chỉ là thoáng chốc
trước tình em
vĩnh viễn với thời gian

dễ dàng chi trong đời đi hết
khoảng cách từ trái tim người đến trái tim tôi!

                   Huế 1982


     24 -     VIỄN VÔNG


có chàng trai
ngồi trong túp lều,
dơi không rá  dơi,
chuột không ra chuột
nhưng trong lòng đầy mơ ước
- nào khách văn chương rạng rỡ muôn đời,
- nào vị tướng oai hùng ngay tuổi đang trai
- nào một triết gia nghìn năm toả rạng
- nào thiên tài về trăm loại toán
bậc vỹ nhân của thế kỷ rạng ngời,
chật tiếng tăm giữa muôn triệu tỷ người!

       
ngồi trong túp lều tranh,
vách đất bị lụt vào sụt lở.
vôi nhợt nhạt, thời gian loang lổ.
gió gào xơ xác tranh bay!

thế mà ước mơ
- những mối tình say
còn ly kỳ hơn sách vở kể.
những cô gái têu kiều diễm lệ,
dáng ngọc ngà hơn cả thần tiên!

đời bọt bèo
tay trắng đảo điên.
cháu nhỏ cảm hàn không tiền mua thuốc,
mẹ còm cõi chạy ăn thân già gầy guộc.
nhưng cứ mơ ngày vui,
cứ tưởng tượng đến một người,
để cưới họ giữa Thiên Hà rực rỡ!

chưa một lần nào chịu im kiếp sên trong vỏ.
nghề xưa mất rồi,
đời lính long đong!
áo quần mặc trong ba lô cũng thiếu.

giêng hai đến,
giang sơn đói rệu.

bốn bề mưa gió như chan.
đời trai cơ hàn,
khốn cũng mãn kiếp!

cơn sốt rừng bầm tím thân người chưa hết
nhiều chứng kinh niên tái phát lại rồi.
vô vọng nhìn lên đoạn đời,
tả tơi mỏng manh phận số!

chưa có ai như chàng trai đó?
cứ điên cuồng mơ ước
viễn vông!

          27 – 11 – 1973

25 -  CÁI CHẾT NGƯỜI ĐẸP


Em chết rồi.
Người đẹp!
Viên đạn của thế kỷ nào bắn em?
Anh sững sờ giữa trái đất máu đổ.
Xác em nằm trong huyền ảo xa xôi.

Không gian đen,
Không gian trắng
Không nói ra lời
Nỗi đau trái đất kéo tang màu mây xám.
Thế là vô tình
Sự sống
Bắt tay cái chết chia lìa!

Quân phục em mang
Máu thâm sì.
Nghìn năm sau em chẳng về được nữa.
Dù vật chất biến hoá bảo toàn,

Dù sự sống chỉ là điều phi lý.
Không gian,
Thời gian
Mệt mỏi trường tồn!

Anh đi trên trái đất cô đơn.
Gió bấc lạnh thổi tung làn ngực nở.
Xác em nằm
                     Một hành tinh vứt bỏ.
Vó ngựa trường chinh lãnh đạm dẫm qua.


Anh không thể nào viết nỗi lời thơ.
Khóc em để loài người nguyền rủa!
Trong vô biên
                       Mạng em thua hạt cỏ.

Khóc em
            Anh phản lại Trường Tồn!

                      7 – 1974

MỤC LỤC
                                         


 (HẾT)

DỰ PHÒNG

HỌC TIẾNG BẢN MƯỜNG

Thầy miệt xuôi
lên miệt núi
Đi qua trăm ngọn đèo
Đi qua trăm con  suối
Đến bản mường học tiếng bản mường thêm!

Những âm thanh ngân lên
Như tiếng mài gươm loảng xoảng
Những âm thanh ngân lên
Như  điệu  khèn hò hẹn
Mùa sim về
mùa hội đầu xuân

tả rơ ve – tìm rau nấu canh
vin – tên bản
cha  pôồng – ăn sắn
cha đôi – ăn cơm
xà niệt – khẩu súng trường!

nghe một lần
cái tai còn lạ,
nghe nhiều lần quen thân!

Đi hết núi đèo
Để tìm nghĩa ngữ,
Đi hết ngàn nguồn để truyền con chữ

Muốn làm thầy giáo giỏi trên nương
Phải biết làn trò học chữ!

                 Năm 1970

          
 CÒN LẠI

Trời lạnh
Phố xá ướt
Mắt mờ tình nhân
Sài Gòn mùa gió chướng
Ai ngược dòng người quên?

Lá rụng lời từ giã
Mưa rơi chối bỏ niềm tin
Lạnh lùng nói điều không mắc nợ
Ngọn nắng dịu mềm

Lầm lũi gió đi
Lùi cùi gió đi
Lỗi lầm năm tháng
Tìm trong hư ảo
Vô biên giữa dòng đời
Mặt trời cuối phố
Tấm hình bỏ rơi!

Sài Gòn 6 -1989


Đỗ Hoàng

Làng  61 (1)

Có tên quê hương
làm bằng con số,
cuộc chạy loạn đẻ ra vội vã.
Cánh rừng đùm bọc
đứa con rơi!

Làng 61
Tên em xanh màu hoa lá.
Nở cho mặt đất tình thương.

Làng 61
lứa đôi được sống
anh có em như đất đai có sông suối ngọt lành.

Thương ngày hạn khô
Thương em vừa độ lớn
Tình yêu làm bằng có, bằng cây!

Làng 61
tên em
ngọn khói chiều nồng thơm bếp lửa.
thắp bình yên
trong cuộc chiến vừa tàn!

(1) Tên quê hương mang con số.






NHỚ THƯƠNG CÁCH TRỞ

Năm tháng xa vời
                      Dáng hình thương thiết.
Ai đem cho lòng anh nỗi nhớ?
Xốn xang hoài,
                    Cơn mưa xuống chiều nay!
Ai cho anh nhắn về nơi em ở.
Nỗi tâm tình qua chin tầng mây!

Giọt nước nhớ thương rơi nằng nặng,
Tí tách ngoài hiên lắng gió tràn,
Một lẽ thường tình trong im ắng.
Bâng khuâng chiều mênh mang!

Xa xôi lắm
Một giờ vui gặp gỡ.
Mơ màng qua năm tháng lạnh mây trời.
Mưa ơi mưa! Hãy bay về phía ấy.
Nơi vườn xuân em ở sắc đừng phai!

Tà áo đen em mặc buổi nào.
Vẫn còn đây ảnh hình thương mến.
Cháy lòng anh bao điều thầm kín.
Trong chiều mưa, anh luôn nhớ về em!

Giá như ngày qua em đừng để tơ vương.
Về một người con trai xa xôi nào đó nữa.
Thì dù anh có đi cùng trời, cuối bể,
Vẫn trở về tìm em hỡi, em thương!

Mưa vẫn rơi rơi,
Gió vẫn vương buồn.
Lòng lại nhớ một mối tình dang dở.
Năm tháng ơi!
Còn bao cách trở.
Anh trông hoài giọt nắng cuối trời xa!

Cao điểm chốt 280
 25 – 7 – 1973

EM HÃY QUÊN

Thời gian đã phai màu trên áo linh,
Cuộc đời buồn như mây xám ngày đông.
Anh có níu gì đâu em thương mến.
Mà làm cho em phải bận riêng lòng!

Gió uể oải giữa chiều ngây dại nắng,
Mưa vật vờ bên chum liễu mổ côi,
Thân cây đứng trong u buồn vứng lặng.
Nụ cưỡi xinh rồi cũng hoá xa xôi!
Anh chẳng biết đời mình ra sao nữa?
Trái tim đau huỷ hoại cả tâm hồn.
Ngày hành quân đắm chìm trong vất vả
Héo dần hồn khắc khoải phút yêu đương.

Em đang sống những ngày vui mới mẻ,
Những mùa tươi rạng rỡ phía chân trời.
Em chớ để nỗi lòng em chạm phải
Một chút buồn vô cớ dễ làm phai!

Em cứ nuôi ước mơ đời em sống.
Đứng quay về kỷ niệm dễ buồn đau.
Em chớ để chút tình thương thơ ấu.
Nói với em bằng tiếng nói ngọt ngào.

Lúc nào đó em còn lưu kỷ niệm.
Là em còn mang lấy những hờn riêng.
Lúc nào đó em còn niu vương vấn.
Là em còn khắc khoải giữa đêm đen!

Anh hành quân qua những lề đời chật hẹp.
Nắng phai màu quân phục trái tim anh.
Và em ạ ! Em đừng thương tưởng tiếc.
Một con người trong đời lính chiến chinh!

Đầu tháng 6 năm 1973


CÔNG VIỆC BÌNH THƯỜNG CỦA NGƯỜI LÍNH HÔM NAY

Mồ hôi thấm ướt ba lô con cóc,
Cơn khát khô người khi vượt đồi tranh.
Ước chừ đây tìm ra bát nước.
Ngoài ra không còn ước gì thêm!

Qua bãi B52
Cảnh vật hoang tàn.
Ai cũng rợn người khi tiếng máy bay vọng đến!
Hồi hộp vô cùng người bạn sát người tôi.

Lạ lùng sao ta quên khát mất rồi.
Vất nhành dâu bên đường vượt dốc.
Và cũng quên đi phút giấy nặng nhọc.
Quên đi cái gì suy tính lo toan.

Phía sau lưng là đồng bằng màu xanh.
Ai cũng mong ngày về quê mẹ.
Ở nơi đó có ước mơ thưở bé,
Cho ta lên đường với một niềm tin1

Cái khát cái vui,
Đời lính thường tình.
Nó cũng quen đi như tiếng bom, tiếng đạn.
Khổ lắm đấy, chẳng khi nào nghĩ đến.
Hết mệt rồi, cười biết mấy là thương!

Một tháng ba lần ta chuyển gạo lên.
Qua bãi B52, qua vùng địch giữ.
Ta ở chốt thêm nhiều năm tháng nữa.
Bằng những công việc bình thường giản dị hôm nay!

1972

NHÀN

được phút nào chơi cho hay phút ấy,
trên đời này mình còn ra thớ chi
bao ước mơ thành viễn vông uổng phí
sinh mạng mình như cọng rác vứt đi!

nghèo không có tiền mua rượu,
nghèo không có áo diện sang
nghèo không tìm đâu ra gái!
thì trên đường ngơ ngẫn lang thang!

đi đi anh
đi qua xóm Đông,
ở nới đó đày thơ tình ái,
ở nơi đó với bao nhiêu cô gái
có chồng rồi nơi ngõ đứng trông ra!

đi anh
đi qua xóm Hà
đi cho hết đoạn đường đá sỏi
đi cho hết khoảng không gió bụi,
tìm đời buồn của những khách tình si!

đời mờ đi
làm nên được gì?
buổi nhàn hạ như sao băng chạy
được phút nào chơi cho hay phut ấy

đi đi anh…

27 – 12 – 1973

QUÊN

Rồi người ta sẽ quên tất cả,
Chuyện những gì hôm nay đời còn cổ động rùm beng.
Rồi người ta sẽ vất vào một xó.
Cả cái thế giới này đảo điên!

Ta chán ngán những vần thơ mòn vẹt
Những tình cảm chà nghiền còn hơn thớt cối xay
Ta căm giận những phương nói phét.
Xui loài người chém giết chẳng ghê tay!

Đọc làm gì nhiều
Nhớ làm gì nhiều.
Những dòng chữ, những trang sách bụi bậm,
Những dòng chữ, những trang sách đảo lộn đời đen trắng
Phận số, kiếp đời, hạt bụi tro than!

Gửi lòng mình vào nơi dâu?
Khi trên đời này còn cảnh ngỗn ngng người chém. giết.
Gửi trái tim mình vào nới đâu?
Ích gì thơ này cho ai mà ham viết?

Như đã hết
Một thời mơ ước cao xa,
Như đã diệt
Một đời thơ đã chết
Thế giới này buồn
          Theo chiều gió
                          Cuốn trôi đi!

Rồi lịch sử sẽ quên tất cả
Chuyện cuộc đời vặt vãnh hôm nay
Rồi người ta sẽ vứt vào một xó
Cả cái thế giới chiến tranh này đảo điên!

25 – 2 – 1974



NỖI ĐAU TRONG LOÀI TA Ở

Con người còn giết nhau kinh khủng lắm.
Trên hành tinh này máu thắm luôn rơi!
Những khoảng rừng lô nhô xương trắng,
Những đồng hoang rờn rợn sọ người!

Cái chết bây giờ không được lành nguyên.
Không chỉ giản đơn đầu lìa khỏi cổ
Không chỉ lặng im xuôi tay xuống mộ
Cái chết bây giờ
Chết lại lần hai!

Cái chết muôn đời
Thảm hoạ nguồn vui.
Mặt đất vô cũng trào lên nức nở.
Đêm rùng rợn kinh hoàng dây bom nổ.
Ngày điên cuồn gầm rú máy bay ma!

Văn inh làm chi?
Những thế kỷ trôi đi
Loài người không cản được đường gươ, ,úi kiếm.
Văn minh làm chi?
Bao thế hệ xót xa.
Nơm nớp lo âu, đói nghèo, chết chóc mạng sống!

Con người thù hằn lẫn nhau
Nỗi thù hằn điên dại.
Con người căm hờn lẫn nhau
Cái hờn căm quỷ quái.
Lương tâm nào lại đổi trắng thay đen!

Ngọn lứa âc tàn ngự trị trong tim nghìn thế kỷ lại thắp lên.
Cái oán sự thù nghìn đời nay lại đổ lên đầu nhân loại,
Biết bao nhiêu bộ óc siêu việt cũ mèm lại cuồng điên.
Để cái chết vạn sinh linh lúc nào cũng luôn luôn mới

Tỷ tỷ vòng quay trái đất quanh mặt trời triệu triệu đời vẫn không thay đổi.
Vì không sớm nào không có mặt trời lên,
Vì không có sớm nào không có bình minh đẹp.
Thế mà không có sớm nào lại vằng giọng gươm đao và tiếng kêu của người bị giết.
Thiên nhiên vô tri trước sự huỷ diệt của muôn loài.

Khi sự chém giết đã nâng lên thành nghệ thuật trên đời.
Bọn đao phủ tìm ra thú vui của bầy đao phủ.
Con người mặt thú vẫn lấy ác tàn ngự trị.
Trái đât không vượt ra ngoài khuôn hình của một cái đầu lâu!

Có gì kinh hoàng hơn con người có bộ óc thú đã ăn sâu.
Con người cái loài thú tệ tàn nhất trong các loài thú.
Lòng từ thiệncũng chỉ là tấm bia bọt bèo luôn bị bắn vỡ,
Biết bao giọt má người bây giờ đã trắng xoá màu vôi!
Con người ác tàn bậc nhất trong muôn triệu loài
Sáng tạo ra vũ khí giết người làm gì mà sáng tạo?
Khi trên địa cầu hang ngàyvẫn thom thóp bom rơi,
Và cả thảm thê những hình hài vấy máu.

Nỗi đau trong loài ta ở
Nỗi đau tỷ năm!
Người linhhiểu giá máu mình đã mất.
Nỗ đau chiến tranh
Nỗi đau bậc nhất!
Tiếng nổ của viên đạn kia như tiếng nổ trái tim!

Ngày 4 – 5 – 1`973


VÔ ĐỀ

Rời quân ngũ
Ta trở về làng cũ,
Vái lạy đằng sau xương cốt anh em.
Kẻ sống và người chết
Trên cõi đời này chưa biết ai hơn!
Ta về
Tài bắn cối không nơi nào dùng đến
Với vẻ oai hùng của cách cầm súng
Cũng không cứu nỗi ta ra khỏi đói nghèo!

1976

 ĐÁM CƯỚI
 

Đám cưới hôm nay
Trăm nàng tiên
Trăm nàng tiêu
Dung nhan người ngọc khuynh thành
Giá mà cho tôi yêu được hết
Tôi sẽ cầu trời cho trái đất Xuân!

Hát đi em
Hát đi em
Em lên cho mọi người xem
Em lên cho nghìn đời khao khát

Tôi đi lại như con gà trống say tinh
Tay tôi rung rung
Đầu tôi ngất ngưỡng
Men nồng nào đốt tim tôi say?

Tôi cất tiếng gáy vang sung sướng1

Đámcưới hôm nay nhieeuftieen đến vậy
Cho tôi được yêu
Cho tôi được yêu
Người đẹp nhất!

Mùa cưới Hà Nội đông 1989


TÔI

Chỉ mình tôi
Biết tôi là xấu
Khi tôi đơn lẻ giữa bao người
Ai khen tôi kẻ kia không thành thật
Bởi vì tôi
Biết rất rõ về tôi!

Chỉ mình tôi
Biết tôi là tốt
Khi tôi tồn tại giữa cõi đời
Ai chê tôi
Họ không chân thực
Bởi tôi biết rất rõ về tôi!

Hà Nội, năm 1986

NGÔI SAO CÔ ĐƠN

Cuối trời xa
Có ngôi sao cô đơn
Lặng im ai biết
Dấu nỗi buồn thẩm sâu!
Đường trần không dễ gì đến được
Tình yêu
Làm năm tháng phai màu!

Ngôi sao cô đơn
Mang nỗi buồn vũ trụ
Ai đem trái tim đặt cuối gầm trời?
Hang tỷ năm ngôi sao lay lắt sống
Hang tỷ năm dấu trong ngực trái tim yêu.

Rồi một ngày tia sáng đến mắt em
Em mơi biết trái đất còn tồn tại

Em có buồn trái tim bốc cháy
Trên con đường vô hạn đến cùng em!

Hà Nội, năm 1986

TÔI

Chỉ mình tôi
Biết tôi là xấu
Khi tôi đơn lẻ giữa bao người
Ai khen tôi kẻ kia không thành thật
Bởi vì tôi
Biết rất rõ về tôi!

Chỉ mình tôi
Biết tôi là tốt
Khi tôi tồn tại giữa cõi đời
Ai chê tôi
Họ không chân thực
Bởi tôi biết rất rõ về tôi!

Hà Nội, năm 1986

NGÔI SAO CÔ ĐƠN

Cuối trời xa
Có ngôi sao cô đơn
Lặng im ai biết
Dấu nỗi buồn thẩm sâu!
Đường trần không dễ gì đến được
Tình yêu
Làm năm tháng phai màu!

Ngôi sao cô đơn
Mang nỗi buồn vũ trụ
Ai đem trái tim đặt cuối gầm trời?
Hang tỷ năm ngôi sao lay lắt sống
Hang tỷ năm dấu trong ngực trái tim yêu.

Rồi một ngày tia sáng đến mắt em
Em mơi biết trái đất còn tồn tại

Em có buồn trái tim bốc cháy
Trên con đường vô hạn đến cùng em!

Hà Nội, năm 1986

TÔI

Chỉ mình tôi
Biết tôi là xấu
Khi tôi đơn lẻ giữa bao người
Ai khen tôi kẻ kia không thành thật
Bởi vì tôi
Biết rất rõ về tôi!

Chỉ mình tôi
Biết tôi là tốt
Khi tôi tồn tại giữa cõi đời
Ai chê tôi
Họ không chân thực
Bởi tôi biết rất rõ về tôi!

Hà Nội, năm 1986

NGÔI SAO CÔ ĐƠN

Cuối trời xa
Có ngôi sao cô đơn
Lặng im ai biết
Dấu nỗi buồn thẩm sâu!
Đường trần không dễ gì đến được
Tình yêu
Làm năm tháng phai màu!

Ngôi sao cô đơn
Mang nỗi buồn vũ trụ
Ai đem trái tim đặt cuối gầm trời?
Hang tỷ năm ngôi sao lay lắt sống
Hang tỷ năm dấu trong ngực trái tim yêu.

Rồi một ngày tia sáng đến mắt em
Em mơi biết trái đất còn tồn tại

Em có buồn trái tim bốc cháy
Trên con đường vô hạn đến cùng em!

Hà Nội, năm 1986


16 -TÊN EM

Anh mê em
Tháng ngày làm kẻ khác
Đến khóc cũng chẳng ai tin
Mắt dại điên
Phút giây em ảo giác
Đầu mù đi thương nhớ không quên!

Anh tạ từ lời em khuyên bảo
Phật hay là Chúa cũng thành tâm
Anh khuyết tật đời thường phủi áo

Nên lúc này còn lại
Tên em!

Hà Nội 1989

17 - NHƯ THẾ

Với những giờ, những tháng, những năm
Tôi như cây thánh giá
Nằm giữa ngã tư đường phố
Dấu gió mưa lạnh lẽo giẫm lên.
Bên nẻo đời sấp ngửa lãng quên
Ròng ròng máu rỏ
Bầm bầm ngọn cỏ
Đau đáu nhìn tấm hình Thiên Chúa
Đón đinh trên thân thể của mình.

Phiêu dạt nghìn năm sấp ngửa niềm tin
Phiêu dạt nghìn năm mơ thánh đường cao cả
Trong bàn tay phước lành gạt lệ
Cho bao lứa đôi lưu lạc hợp hôn.

Phút cuối cùng với tháng với năm
Tôi là cây thánh giá
Giữa bãi tha ma làm mộ chí
Cho vạn sinh linh lên Thiên Đường

Hà Nội 1989


16 -TÊN EM

Anh mê em
Tháng ngày làm kẻ khác
Đến khóc cũng chẳng ai tin
Mắt dại điên
Phút giây em ảo giác
Đầu mù đi thương nhớ không quên!

Anh tạ từ lời em khuyên bảo
Phật hay là Chúa cũng thành tâm
Anh khuyết tật đời thường phủi áo

Nên lúc này còn lại
Tên em!

Hà Nội 1989

17 - NHƯ THẾ

Với những giờ, những tháng, những năm
Tôi như cây thánh giá
Nằm giữa ngã tư đường phố
Dấu gió mưa lạnh lẽo giẫm lên.
Bên nẻo đời sấp ngửa lãng quên
Ròng ròng máu rỏ
Bầm bầm ngọn cỏ
Đau đáu nhìn tấm hình Thiên Chúa
Đón đinh trên than thẻ của mình.

Phiêu dạt nghìn năm sấp ngửa niềm tin
Phiêu dạt nghìn năm mơ thánh đường cao cả
Trong bàn tay phước lành gạt lệ
Cho bao lứa đôi lưu lạc hợp hôn.

Phút cuối cùng với tháng với năm
Tôi là cây thánh giá
Giữa bãi tha ma làm mộ chí
Cho vạn sinh linh lên Thiên Đường

Hà Nội 1989

20 - TIỀN ĐỊNH

Tôi là tôi
Tôi chẳng hiểu về tôi
Thì làm sao
Tôi hiểu ra trời đất
Những tháng ngày đã qua quả thật
Tôi là kẻ mộng du gan sứa miệng hùm!

Không chỉ con người
Vũ trụ cũng cô đơn
Khi ngửa mặt nhìn lên ngàn tinh tú
Những khoảng sáng lẻ loi, những Thiên Hà rạn vỡ
Trước vô biên vĩnh cửu trường sinh!

Đã có ai tự ngoảnh lại nhìn mình?
Để thấy hết cái hư vô như tiền định
Có phải chăng?
Trường đời và số mệnh
Đã báo cho ta khi mới hạt hồng cầu!

Nam Bộ 2-10-1988


20 - TIỀN ĐỊNH

Tôi là tôi
Tôi chẳng hiểu về tôi
Thì làm sao
Tôi hiểu ra trời đất
Những tháng ngày đã qua quả thật
Tôi là kẻ mộng du gan sứa miệng hùm!

Không chỉ con người
Vũ trụ cũng cô đơn
Khi ngửa mặt nhìn lên ngàn tinh tú
Những khoảng sáng lẻ loi, những Thiên Hà rạn vỡ
Trước vô biên vĩnh cửu trường sinh!

Đã có ai tự ngoảnh lại nhìn mình?
Để thấy hết cái hư vô như tiền định
Có phải chăng?
Trường đời và số mệnh
Đã báo cho ta khi mới hạt hồng cầu!

Nam Bộ 2-10-1988

20 - TIỀN ĐỊNH

Tôi là tôi
Tôi chẳng hiểu về tôi
Thì làm sao
Tôi hiểu ra trời đất
Những tháng ngày đã qua quả thật
Tôi là kẻ mộng du gan sứa miệng hùm!

Không chỉ con người
Vũ trụ cũng cô đơn
Khi ngửa mặt nhìn lên ngàn tinh tú
Những khoảng sáng lẻ loi, những Thiên Hà rạn vỡ
Trước vô biên vĩnh cửu trường sinh!

Đã có ai tự ngoảnh lại nhìn mình?
Để thấy hết cái hư vô như tiền định
Có phải chăng?
Trường đời và số mệnh
Đã báo cho ta khi mới hạt hồng cầu!

Nam Bộ 2-10-1988

20 - TIỀN ĐỊNH

Tôi là tôi
Tôi chẳng hiểu về tôi
Thì làm sao
Tôi hiểu ra trời đất
Những tháng ngày đã qua quả thật
Tôi là kẻ mộng du gan sứa miệng hùm!

Không chỉ con người
Vũ trụ cũng cô đơn
Khi ngửa mặt nhìn lên ngàn tinh tú
Những khoảng sáng lẻ loi, những Thiên Hà rạn vỡ
Trước vô biên vĩnh cửu trường sinh!

Đã có ai tự ngoảnh lại nhìn mình?
Để thấy hết cái hư vô như tiền định
Có phải chăng?
Trường đời và số mệnh
Đã báo cho ta khi mới hạt hồng cầu!

Nam Bộ 2-10-1988


22 - CĂN HỘ RU BICH

Căn hộ tôi
Khối vuông ru bich
Mấy sắc màu chen nhau

Cái gì cũng chật

Chỗ ăn
Chỗ ở
Chỗ nằm
Chỗ đọc sách

Chật cả lối đi
Chật cả tiếng cười

Chật đời trôi…

Chỉ có điều tháng ngày an ủi
Tấm lòng tôi
Không phải thế
Lâu rồi!

Huế 1-2-1986

23 - NGÔI SAO ĐI HOANG

Đêm đêm
Khi bầu trời đã ngủ
Tôi một minh trong cõi cô liêu
Bất chợt gặp
Thế gian ơi
Có thật
Một ngôi sao đi hoang
Một ngôi sao đi hoang không định hướng
Áo hở lưng trần dính cỏ rơm
Trên đồng nội kiết sức lạc bước

Tôi vu vơ thương
Tôi vu vơ buồn

Như mặt đát chóng mặt
Một ngôi sao đi hoang lạc hướng không về!

Hà Nội 1989